Josiah Na Sɛɛnlɛ Juari
23
Ŋga kra pan ma kre, Ŋunu Josiah na Judah, na Jerusalem loplombo pre kro yeeri a pra pan mu fni. 2 A wre na leele pre kro na sɛ o Tafun Nyiɛkpɔɔ Suminyuŋgo wa, pre na srawɔfɛɛnlɛ pre, na keenyanyofɛɛnlɛ pre, na leele pre hamblɛ kro ni, mu yire pe swafɛɛnlɛ na, hali mu sɛ su pe shianfɛɛnlɛ na kro. A wra Nyu Nunu Mbra hlɛ ŋga pra nya Suminyuŋgo wa kre lam kee tɔɔnri mna pe nyina. 3 Ŋga Josiah na ki tɔɔnri mna kɔ kre, a wra sɛ yire mu mbra pilaasi yire ka na, mna da o Tafun wre yiɛ na na we lɛɛ wɔ mbe li o Tafun Nyiɛkpɔɔ wre kee, na u Mbra yire na. Ŋga wra paara ma kre, u kee kre na kee nyjɛ yiraa wa Mbra hlɛ ŋga wra tɔɔnri kre na pe nunu. A leele pre kro na nyu nunu tɛɛ mna yo na pie li Nyiɛkpɔɔ nyu nunu ŋga u pe na pe ni kre na.
4 A Ŋunu Josiah na yo srawɔfun lopom Hilkiah, na srawɔfun ŋmba wra taa u na shiin wre, na Suminyuŋgo wa shiefɛɛnlɛ pre pan na pe sɛ Suminyuŋgo wa, mbe yirɛ nyjɛ ni praa sɛɛn Baal, na sɛɛn chlɔ Asherah, na wɔɛlɛɛ sumi yire koli mbe pan. A pra sɛ pan na yi ni mna Josiah ŋga, a wra tia pra yili na yi ni Jerusalem na mna sɛ yi sro Kidron lɔɔ kre landɛɛ kre nu, mna yi tɔɔnrɔ yire koli mna sɛ na yi ni Bethel na. 5 Josiah na sɛɛnlɛ yire pɛɛrifɛɛnlɛ mblɛ praa wa Judah na Jerusalem lawee yire nu pre ni. Pre leele pre Judah ŋulo na wɔ a praa sra woni na sɛɛn Baal, na yila, na nyiɛpɔ, na wɔɛlɛɛ kaan. 6 Josiah na sɛɛn chlɔ Asherah kaan gedeŋge kre wru o Tafun Nyiɛkpɔɔ Suminyuŋgo wa, mna sɛ ki sro Kidron lɔɔ kre landɛɛ nu Jerusalem mbookrɔ. Mna tɔɔnrɔ yire tre a yira pe mimi, a wra yi nyaara mna wo kapoŋgo fanyi yire na. 7 A wra tia pra sɛɛn nyuŋgo ŋga nu nyanyjɛbɛɛlɛ naa shie na sni na peyɛ ni kre juari mu wo, kre lawee kre naa wa o Tafun Nyiɛkpɔɔ Suminyuŋgo kre lam, a bawa chɔɔ chiɛlɛ naa shie na dodonyi tini na sɛɛn chlɔ Asherah kre leni. 8 Josiah na tia pra tro Judah chiɛ yire kro na mna sɛ srawɔfɛɛnlɛ pre kro wru mna pan Jerusalem na, mna tia pra sɛɛnlɛ pɛɛri ndoe nyjɛ yiraa wa nyambie na, a praa shie na tuwe ndiom tɛɛn sroi wa yire juari mu wo. Pra yire Geba ŋga kraa wa Jerusalem nyjeeri haa wa kre na, mna sɛ su Beersheba ŋga kraa wa na shie tapan haa kre na. Hali sɛɛnlɛ pɛɛri ndoe nyjɛ yiraa wa chia lopom Joshua jlonwee nyu na wa yire kro, wra tia pra yi juari mu wo. Kre jlonwee kre naa wa jlonwee titi kre kamɛŋɛ haa. 9 Srawɔfɛɛnlɛ mblɛ praa sɛɛnlɛ yire peerii kre, pe nsra tia praa tnumu tuni o Tafun Nyiɛkpɔɔ sragbunu kre na Jerusalem na, la, na pe ŋmbilɛ srawɔfɛɛnlɛ pre pan na paanu nyjɛ nu yiisi n wa yire ni kre, praa yi yɛ kaa. 10 Josiah na tia pra sɛ sɛɛn pɛɛri haa ŋga praa yeeri Topheth, a kraa wa Hinnom landɛɛ nu kre kla, imi kie pe mbe ndro wa jaa sɛ u pɔ tɛɛ mbe sɛɛn kre pɛɛri, mbe u sro mbe sɛɛn Molech ŋga na. 11 Josiah na tia pra soolo mblɛ Judah ŋulo na pe mna tɛɛ o Tafun Nyiɛkpɔɔ Suminyuŋgo kre jlonwee nyu na, a pra pe tɛɛ na yila sumi pre kro kla. Soolo pre naa wa mu yire yire Suminyuŋgo kre lawee vankam kre mbɛɛ na, mu mbra lopom titi ŋmba praa yeeri Nathan-Melech wre nyuŋgo na. A Josiah na tia pra sɛ sookɛɛ yire kro sro. 12 Wra tia pra sragbuɛnlɛɛ nyjɛ Judah ŋulo na sin mu taa Ahaz nyuŋgo nyjeeri wo kre ndra na yire juari. Mna tia pra sragbuɛnlɛɛ nyjɛ Manasseh na sin o Tafun Nyiɛkpɔɔ Suminyuŋgo kre lawee vankam shiin yire nu yire wru wa, mna sɛ yi gbun mu juari. Mna yi juaraa yiri koli mna sɛ wo Kidron lɔɔ kre landɛɛ nu. 13 Josiah na tia pra sɛɛnlɛ pɛɛri ndoe nyjɛ Israel ŋunu Solomon na sin mna Sidon leele sɛɛn Ashtoreth ŋga, a kraa wa na shie Jerusalem yila finhaa, na shie olive nyua kre tapan haa kre, na Moab leele sɛɛn Chemosh kre, na Ammon leele sɛɛn Molech yire kro, wra tia pra yi kla. 14 Wra tia pra dnɛ pilaasi yire juari, mna sɛɛn chlɔ Asherah kɛɛn gedenyi yire chile mu wo, mna tia pra legboolo kajle koli mna sɛ wo yi titɛɛ wa.
15 Hali sumindoe na sragbuɛnlɛɛ nyjɛ Israel ŋunu Jeroboam, Nebat biblɔ wre, na sin Bethel na yire kro, Josiah na tia pra yi kla. Yire sumindoe yire na sɛɛn chlɔ Asherah kaan gedeŋge ŋga pra kan wa yire kro, wra tia pra yi sro, mna yi tɔɔnrɔ yire tre a yira pe mimi. 16 Josiah na yiɛ wa mu le mu fɛ mu kun, mna fanyi yɛ nya nyambie ka jaara, a wra tia pra sɛ gboolo pre kajle yire waari mna yi sro sragbuɛnlɛɛ yire na mna yi tɔ nɛɛrɛ ni, imi na o Tafun Nyiɛkpɔɔ na yire u ndro wa na mna yire kaalɛɛ nyjɛ kee yo fa kre. 17 A Ŋunu Josiah na kna mu leele pre wie, mbo, “Ndro ŋmbi faŋga dnɛ ni nyaa wa ŋga hin?” A chia kre leele pre na kna mbo, “Nyiɛkpɔɔ keenyanyofun ŋmba wra yiri Judah na mna pan mu Bethel sragbuɛnlɛɛ nyjɛ kee nya mu yo, na pan yie pe imi na mu yi pe aŋga ŋga, wre wo yi.” 18 A wra kna mbo, “E laa ki na, ndro waa shia da u kajle yire na.” A pra laa wre na keenyanyofun ŋmba wra yiri Samaria na wre kajle yire na. 19 Josiah na tia pra sɛɛnlɛ nyjɛ Israel ŋulo na sin Samaria na mna tia krɔ na o Tafun Nyiɛkpɔɔ wre kun yire kro juari, mna yi sragbuɛnlɛɛ yire kro tɔ nɛɛrɛ ni imi na wra ki pe Bethel na kre. 20 Wra leele mblɛ praa sɛɛnlɛ yire peerii pre kro gbo mna pe sro sragbuɛnlɛɛ nyjɛ pra sin nyambie na yire na. A wra yiri wa mna ndru mu sɛ Jerusalem na.
21 Ŋunu Josiah na yo Judah leele pre kro pan mbo, “E Klɛntro ble yire li e o Tafun Nyiɛkpɔɔ ŋga, imi na pe ki nyunɔ nyu nunu hlɛ kre nu kre.” 22 Mu yire nyjila ŋga nu kpra kunfɛɛnlɛ naa Israel le kre, na nyjila ŋga nu ŋulo naa Israel, na Judah le krɛrɛ, na ndro n da mu klɛntro ble yire li ma tun. 23 La, ŋga Ŋunu Josiah na li jɔɔn na yɛlɛ kɛmbɔkɔɔnatarɛ kre, kre pra Klɛntro ble yire li Jerusalem na mna o Tafun Nyiɛkpɔɔ wre ŋga.
24 Imi kie pe mbe u li mbra hlɛ ŋga srawɔfun Hilkiah na nya Suminyuŋgo wa kre kee yire na kre ndra na, Ŋunu Josiah kee ŋga wra pe mu ya yi na, wra yirɛ nyjɛ ni praa chlɛ, na chlɛfɛɛnlɛ pre, na pe kalonyi sɛɛnlɛ, na sɛɛnlɛ bɛɛlɛ, na afunyi yirɛ nyjɛ wra nya Judah, na Jerusalem na yire kro kla. 25 Ŋulo mblɛ pra yiɛklu Josiah na, na mblɛ pra yiri u kɔkro krɛrɛ wa nsra wa mu o Tafun Nyiɛkpɔɔ sumi na lɛɛ nunu ni, mna li Moses Mbra yire kro na, na wre wi. 26 La, yire kee yire nsra tia o Tafun Nyiɛkpɔɔ krɔ na nyjii, na u krɔ wa mu kun na Judah leele ni tɛ, kaalɛɛ nyjɛ Ŋunu Manasseh na pe yire ndra na. 27 Kra tia o Tafun Nyiɛkpɔɔ na yo mbo, “Imi na ndaa Israel leele ni mu flo ni yiɛ kre chɔɔ, pan mbe Judah leele pre pe, a mbe Jerusalem kakpɔɔ kre, na ni Suminyuŋgo kre je, nde mi ndaa kakpɔɔ kre wɔ mbe ni mɛɛ tni wa.”
28 Ŋunu Josiah kee nyjɛ wra pe u ŋunumu nyjila yire, na u kee nyjɛ wra da mu pe kro, pra yi nyunɔ mu le hlɛ ŋga nu pra Judah ŋulo fakee nyunɔ mu le kre nu. 29 Ŋga Josiah na pe ŋunu kre, Egypt ŋunu Pharaoh Neco na sɛ na u ŋunɔwifɛɛnlɛ ni Euphrates lɔɔ kre lawee, mbe sɛ ya Assyria ŋunu na mbe pe sɛ wi. A Ŋunu Josiah na u ŋunɔwifɛɛnlɛ wru mna sɛ wi na Egypt ŋunu wre ni, la, Egypt ŋunu wre na ŋunu Josiah gbo Megiddo na. 30 A Josiah sumifɛɛnlɛ pre na u gboo wre wru mu taa u sookaa na mna yili na u ni Megiddo na, mna sɛ u le wre titi faŋga nu Jerusalem na. A tra kre leele na sɛ u biblɔ Jehoahaz wru, mna u fa simi, mna u tɛɛ jɔɔn na, u lɛ titɛɛ.
Judah Ŋunu Jehoahaz
31 Jehoahaz na li yɛlɛ fulo na taarɛ a pra u tɛɛ jɔɔn na. A wra tni Jerusalem na nyiɛpɔ taarɛ jɔɔn kre na. U lo mɛɛ naa Hamutal, Jeremiah bichlɔ na wi, a wra yiri Libnah na. 32 Ŋunu Jehoahaz na sisam pe o Tafun Nyiɛkpɔɔ yiɛ, imi na u tolɛɛlɛ pre plɛ na pe kre. 33 Egypt ŋunu Pharaoh Neco na Ŋunu Jehoahaz yii mna jlɔnyi le u na mna sɛ u le nyuŋgo chia ŋga praa yeeri Riblah, a kraa wa Hamath tra nu kre na, imi kie pe mbe wa tni Jerusalem na mbe jɔɔn kre li. A Egypt ŋunu wre na tia Judah leele pre naa tɔɔ toni na u kaan, praa toni swafiŋge kradnɛ kagbenyi lafɛɛ kɔɔnashin na lafɛɛ kunɔ, na swanyiɛ kradnɛ fuloe taarɛ na kɛmbɔkunɔ. 34 Egypt ŋunu Pharaoh Neco na Josiah biblɔ Eliakim yii mu tɛɛ jɔɔn kre na u lɛ titɛɛ, mna u mɛɛ kna Jehoiakim. La, wra sɛ Jehoahaz wru mna sɛ na u ni Egypt na, a wra sɛ ku wa.
Judah Ŋunu Jehoiakim
35 Ŋga kra pan ma kre, Jehoiakim naa tɔɔ ŋga Pharaoh Neco shio pe pan kre toni na u kaan. Swanyiɛ, na swafiŋge ŋga ni we yo u pan kpan, kre ni we sɛ. A kra tia Jehoiakim naa tra kre leele yirɛ nyjɛ ni pe nyi le na yi tɔɔ shio pe pan jaŋga na, imi kie pe mbe u Pharaoh Neco swanyiɛ, na swafiŋge ŋga u chaa kpan ta mbe sɛ u ŋga. 36 Ŋga pra Jehoiakim tɛɛ jɔɔn na kre, na u li yɛlɛ fulo na kunɔ. A wra tni Jerusalem na mna jɔɔn kre li yɛlɛ kɛmbɔnunu. U lo mɛɛ naa Zebidah, Pedaiah bichlɔ na wi, a wra yiri Rumah na. 37 Wra sisam pe o Tafun Nyiɛkpɔɔ yiɛ, imi na u tolɛɛlɛ na pe kre.