Stephen Kala Lihaa Na U Paarahaa
7
Bawa Judah srawɔfun lopom wre na u wie mbo, “Kee nyjɛ pe yuu ŋga krɛrɛ yɛŋgɛ yi ree?”
2 A Stephen na kna mbo, “Ni wolo, na ndoe, e ndie tɛɛ e loo ni pan. Yɛnyiŋgefun Nyiɛkpɔɔ wre na uyɛ wɔ mna o lɛ Abraham nyina, nyjila ŋga nu wra wa mu tni Mesopotamia na kre. Ki kɔkro wra pan mu tni Haran na.
3 Mesopotamia na wa Nyiɛkpɔɔ na yo u pan mbo, ‘Yiri mu tra ŋga na, mu yili mu leele nu, mu sɛ tni tra ŋga mbe mu nyina ŋga na.’
4 A wra ki loo mna yiri Chaldean tra kre nu, mna sɛ tni Haran tra nu. A u lɛ kumu kɔkro kre, Nyiɛkpɔɔ na tia wra pan mu tni tra ŋga na e nyi mu tni aŋga ŋga na.
5 A nde Nyiɛkpɔɔ nsra u ŋga krɔyira ka tra kre na, hali jele dunu tra kuraa, u nsra u ŋga ki yi. La, Nyiɛkpɔɔ na u nyu yo mu u ŋga, na wre na u nanae wo yi kre tra ŋga, a nde na kre nyjila kre, na Abraham n ta mu pɔ ta tun.
6 A kee ŋga Nyiɛkpɔɔ na yo mu ya na yi mbo, ‘Mu nanae pre we sɛ pe fumblɔ waŋgra fɔŋgɔ nu yɛlɛ lafɛɛ jijirɛ, mbe pe pe wru tinlɛ, mbra pe fiŋge.
7 A waŋgra ŋga leele pie sɛ sumi pre, mbe pefɛɛnlɛ ndie tini. Kre kɔkro kre, mbe ni ti mu nanae pre ndru mbe paan ni sumi tra ŋga nu.’
8 A Nyiɛkpɔɔ na yo Abraham pan na fɛkɔɔnrɔ u wru mu pe yira ŋga ni pie nyu nunu kre pe. Kre nu Abraham na Isaac se, ki ble kɔɔnatarɛ ble na, a wra u blɛm kun. A Isaac na yiri mu Jacob se, a Jacob na yiri mna o tolɛɛlɛ kɛmbɔshiin pre se se. A pra pe kro blɛm knumu.
9 A o tolɛɛlɛ kɛmbɔshiin pre na prara tɛɛ mna pe nunu prɛ, mu Egypt leele plɛ ŋga, u mɛɛ na yi Joseph. A Nyiɛkpɔɔ na taa Joseph kro,
10 mna u wɔ mu yili kanyana kro nu, mna u ŋga dwamu na kachindɛ Egypt ŋunu Pharaoh yiɛ. A ŋunu wre na u pe Egypt tra kre, na u katoo lopom.
11 Nyjila ka na pan, a klo na to Egypt na Canaan tra nu wa kro. A wejiwrɛ kpɔɔ na pe da. A kra pan na o tolɛɛlɛ pre nsra sro taa na lii.
12 Ŋga Jacob na loo na sro wa Egypt tra nu kre, a wra o tolɛɛlɛ pre wɔ mu tun wa sro pan.
13 Ŋga pra ndru mna sɛ shiinwo kre, Joseph na uyɛ wɔ mna u nyjɔɔlɔ pre nyina, a kre nu Pharaoh na Joseph sele leele chin.
14 Bawa Joseph na leele tun, a pra sɛ u lɛ Jacob wru, na u sele leele ni kro mna pan. Praa fuloe taarɛ na kɛmbɔkunɔ.
15 Ŋga Jacob na sɛ tni Egypt na wa kre, wre na o tolɛɛlɛ pre na kɔ mu ku ku wa.
16 A pra pan na pe ni Shechem na, mna pan mu pe le le dnɛ wee ŋga Abraham na swa fiŋge tɛɛ mu lɔ Hamor biile pan Shechem na kre nu.
17 Ŋga nyu kre Nyiɛkpɔɔ na le Abraham pan kre nyjila naa dani kre, u nanae pre naa nɛɛi na yaa, pra nɛɛ tataara Egypt tra nu.
18 Mna sɛ su nyjila ŋga nu, ŋunu fɔŋgɔ ŋmba u n na Joseph chin na pan mu tni jɔɔn kre na.
19 Wre ŋunu mba wra kachindɛ kolo ka wru mna o sele leele pre fiŋge, mna tia praa pe biile fiɛn fiɛn kuu na waa.
20 Kre nyjila kre pra Moses se, a wra nyu Nyiɛkpɔɔ pan, a pra u pɔɔri nyiɛpɔ taarɛ u lɛ katoo.
21 Ŋga kra pan na pia ja mbe u ndra na kre, a pra sɛ u wa. A Pharaoh pɔ bichable wa na sɛ yili u na mna u wru, mna sɛ u pɔɔri mna u wru mu pe u pɔ.
22 A pra Moses nyina Egypt kachindɛ ŋga mu chin ŋga kro, a kra tia wra paara mu chin, a kepele na nyu.
23 Ŋga wra li yɛlɛ fuloe shiin kre, kra pan u jawala nu na, ki fna mbe u sɛ u wolo Israel leele pre le.
24 Bawa wra sɛ da, na Egypt ndro wa u wolo pre wa pini sisaa, a wra yire u chia wo wre kro, mna Egypt wo wre gbun mu gbo.
25 Moses na jawa na, u wolo pre we yire kre na mbe chin na Nyiɛkpɔɔ we yire u na, mbe pe shɔ mbe yili kanyana kre nu, la, u wolo pre nsra ki jawa ma.
26 Ŋga nyiŋge na se na kre, wra Israel leele shiin plɛ nya na pe tuni, a wra yo we pe shɔ, mbe pe lalaa gbeele. A wra yo pe pan mbo, ‘Bilɛ, leele nunu lɛ yire, yira ŋgi ki tia e na eyɛ pini sisaa ŋga hin?’
27 A ŋmba wraa u ŋmbrɔ jani wre na Moses ŋunɔ mu wa mbo, ‘Ŋmbi u mu tɛɛ o ŋunu, na o kpra kunfun hin?
28 Mu chaa mbe ni gbo imi na mna Egypt ndro wre gbo aŋge kre ree?’
29 Ŋga Moses na kee kre loo ma kre, wra fɛ mu sɛ na fuŋum lii Midian tra nu, hali mna se wa bibilɛ shiin.
30 Ŋga wra yɛlɛ fuloe shiin ta wa kre, Nyiɛkpɔɔ bituŋu na sɛ uyɛ wɔ mna u nyina kanhun muŋgo nu, tablɔ tra kre nu Sinai nyua kre mbɛɛ na.
31 Ŋga Moses na kanhun kre shɔɔ nyini nya ma kre, kra u pe kawako ni, a wra flo mu da ki na, mbe ki le chiriri, a o Tafun Nyiɛkpɔɔ wre na u yeeri kanhun kre nu mbo,
32 ‘Moses, mi wi mu lɛɛlɛ Nyiɛkpɔɔ wre. Mi wi Abraham, na Isaac, na Jacob Nyiɛkpɔɔ wre.’ A Moses na yire na seeri, u n nsraa chaa mbe ki le na.
33 A o Tafun wre na yo u pan mbo, ‘Mu kpawrɛ yire wɔ mu jeelee na. Tra ŋga na mu yire kre, ki pe tra cheche.
34 Kanyana ŋga nu ni wolo mblɛ pee wa Egypt tra nu pre nyi kre, ni ki nya, a ni pe nyɛnɛɛ kre loo. Kre na ni paan mbe pe wɔ mbe yili yire kanyana yire nu. Kena pan mbe ni mu tun Egypt tra nu wa.’
35 Moses ŋmba pra je mna yo u pan na, ŋmbi u mu tɛɛ ŋunu, na kpra kunfun wre, wre chɔɔ Nyiɛkpɔɔ na u bituŋu wɔ mu nyina kanhun muŋgo kre nu, mna u tun na u sɛ pe pe ŋunu, na pe shɔfun.
36 Wre wra sɛ pe wɔ mu yili na pe ni Egypt tra nu, mna kawako kee pe wa, mna yɛ pe epo nyiɛ kre, na tablɔ tra kre nu yɛlɛ fuloe shiin.
37 Wre Moses ŋmba wra yo Israel leele pre pan mbo, ‘Nyiɛkpɔɔ kee nyanyofun ŋmba u pe na mi wi wre, wre Nyiɛkpɔɔ we wɔ e nu mbe e ŋga.’
38 Wre Moses ŋmba na bituŋu wre praa wa Israel leele pre nu tablɔ tra kre nu, a bituŋu wre naa paara Moses, na o tolɛɛlɛ pre pan Sinai nyua kre na, a Moses na ŋmaa kee kre shɔ mna pan mu o ŋga kre.
39 La, o tolɛɛlɛ pre nsraa chaa mbe u nyu kee loo, mna u je. Pe la na yi na, mbe pra ndruu sɛ Egypt tra nu.
40 A pra yo Aaron pan mbo, ‘Jande, sɛɛnlɛ pe mbe yi yiɛ klu o pan. Fuŋgaami ŋga, o n chin kee ŋga ki Moses ŋmba u yiri na o ni Egypt tra nu mu pan wre ta.’
41 A Aaron na nuu pɔ wa gbeele mu pe ŋga yire ble yire nu, a praa sra woni na sɛɛn kre kaan, a pe yiɛ na shɔ pe kɛ nyu tnumu kre pra pe kre na.
42 A Nyiɛkpɔɔ na krɔ kna mu wa pe na, mna pe ti, a praa nyjeeri yirɛ sumi. A ki tia Nyiɛkpɔɔ kee nyanyofɛɛnlɛ pre kee nyjɛ pe nyunɔ pe hlɛ nu mu tɛɛ yire pe kpra mbo,
‘Israel leele,
ndro ŋmbi e naa sra woni na kaan,
yɛlɛ fuloe shiin,
tablɔ tra nu wa kre hin?
43 E Molech sɛɛ,
na wɔlɔ ŋga pe yeeri Rephan kre,
sɛɛnlɛ nyjɛ e na gbeele yire e naa sumi.
Kre ndra na, mbe e ni,
mbe e sɛ pe tinlɛ Babylon kro.’a
44 Nyiɛkpɔɔ Yoŋgo Nyuŋgo kre naa wa o tolɛɛlɛ pre pan tablɔ tra kre nu, a kra nyina na uu wa pe kro. Moses na ki pe imi na Nyiɛkpɔɔ na u nyina ki yi kre.
45 Kre Yoŋgo Nyuŋgo kre na kro o tolɛɛlɛ, na Joshua pan nyjila ŋga nu Nyiɛkpɔɔ na waŋgra kre leele ni pe yiɛ, mna tia pra pe yirɛ wru mu ta kre. Yaka nsra kre Yoŋgo Nyuŋgo ŋga ta mu pan mu su ŋunu David nyjila.
46 Wre David ŋmba wra dumiɛ kpɔɔ ta Nyiɛkpɔɔ yiɛ, mna Nyiɛkpɔɔ tali na u ti mbe u nyuŋgo sin mbe wre Jacob Nyiɛkpɔɔ ŋga.
47 A nde Solomon, David biblɔ wre, wre wra kɔ mu kre nyuŋgo kre sin mu Nyiɛkpɔɔ ŋga.
48 A la, nyjeeri Nyiɛkpɔɔ wre, wraa tni nyuŋgo ŋga pe kɛ tɛɛ mu sin nu, imi na Nyiɛkpɔɔ kee nyanyofun wre na yo kre mbo,
49 ‘O Tafun yo na nyjeeri yi ni ŋujɔɔn,
a tra yi ni jeelee taa yira,
kena nyuŋgo ŋgi sembremu mu sin mbe ni ŋga, mbe ki ni yiɛ nyi hin?
Ndee ni wuuhaa yi ŋgi hin?
50 Ni kɛ nyu tnumu ma nyjɛ krɛrɛ ree?’b
Pre Na Pe Fa Loplombo Pree Nunu
51 Yire ndikambla, e yo na e e blɛnyi knumu ndra na, kena Nyiɛkpɔɔ leele lɛ yire, na Kpra Ŋumu wre toni kolo nyjila kro nu. Imi na e lɛɛlɛ na pe kre chɔɔ, kre kro e taa.
52 Nyiɛkpɔɔ kee nyanyofɛɛnlɛ pre ŋmbi haa e lɛɛlɛ pre nsra pra hin? A pra mblɛ pra klu mu pan mu Kprafun wre paan kre kee yo wre yii mna gbo gbo. Wre Kprafun wre e wɔ mu ŋga, a pe u gbo kre.
53 Yire e na Nyiɛkpɔɔ mbra yire ta mu yili nyjeeri bitumblɔ pre pan, a e je e n li yi na.”
Pe Stephen Waari Dnɛ Ni
54 Ŋga leele pre na Stephen kee nyjɛ wra yo yire loo kre, pe krɔ na kun na u ni kpɔɔ, a praa nyu mɛɛri u na.
55 A na Stephen rɛ, na Kpra Ŋumu wre u nyi, a wra yire mu yiɛ wa mu le nyjeeri, mna Nyiɛkpɔɔ yɛnyiŋge kre nya, mna Yesu nya na uu wa mu yire Nyiɛkpɔɔ kalie.
56 A wra kna mu yo pe pan mbo, “E le! Ni nya na nyjeeri nyaa, a Lewo Biblɔ wree wa mu yire Nyiɛkpɔɔ kalie.”
57 A pra gble badaaŋga le mna kɛnyi tɛɛ mu pe ndiile yurɔ yurɔ, mna tin mu sɛ wo u na.
58 Mna u fulo mu yili na u ni mbookrɔ, mna sɛ u waari na dnɛ ni. A mblɛ pra dansiɛrɛ li mu u taanla pre na pe dodonyi wɔ wɔ mu tɛɛ blɔ ŋmba praa yeeri Saul kre yiɛ.