11
»Haninan waqꞌan yip yebꞌ inkolwahan yinh naj Darío, isreyal txꞌotxꞌ Media, yet bꞌabꞌel habꞌil yok naj yahawil.
Ebꞌnaj rey yet norte yebꞌ yet sur
2 »Wal tinanh, chiwaqꞌan isyelal hawohtanheloj. Ayto oxwanh ebꞌnaj chꞌok yahawilo txꞌotxꞌ Persia, haxa naj iskanh chꞌahkanh isqꞌalomal naj sata ebꞌnaj oxwanh rey tuꞌ. Haxa yet xayiqꞌkanh yip naj yu isqꞌalomal, kat yok naj howal yinh txꞌotxꞌ Grecia. 3 Yinh anhe xin chꞌah huneꞌxa naj rey ay bꞌey txꞌotxꞌ Grecia tuꞌ, haꞌ huneꞌ naj tuꞌ kaw helankano yinh howal yebꞌ xin kaw aykano yip sikꞌlebꞌil, chiswatxꞌen naj tzet chal iskꞌul.a 4 Yajaꞌ yetxa chiyiqꞌnikanh yip naj yinh reyal, kat iskam naj kat ispohlaxkanh txꞌo txꞌotxꞌ ayko yalanh yip naj yinh kanh majan. Haxa ismunil naj yok yinh reyal tuꞌ, maxhtaj tet yuninal naj chikani, yebꞌ xin matxa yip hakaꞌ yet bꞌabꞌelal yuto chipohlaxkanh, yebꞌ xin nanxa ebꞌnaj chꞌok reyal seleloj.b
5 »Haꞌ naj rey, yahawil yinh sur, kaw chiyiqꞌkanokanh yip naj; yajaꞌ xin ay huneꞌ yet munlawomal naj kaw ekꞌbꞌalkano yip yibꞌanh, kaw ay yip chꞌelkanikoj, yebꞌ xin kaw niman tzet ayko yalanh yip naj. 6 Haxa yet xaꞌekꞌto hayebꞌ habꞌil kat iswatxꞌen istrato naj isreyal txꞌotxꞌ Egipto, ay bꞌey sur, yebꞌ naj isreyal Siria, ay bꞌey norte, yu yaqꞌni mohyo naj iskutzꞌin yebꞌ naj isreyal Siria tuꞌ, yunhe yok ebꞌnaj yinh aqꞌankꞌulal. Yajaꞌ xin mach kꞌulo chꞌeliko huneꞌ trato tuꞌ, yuto chipotxꞌlaxkamo ix yebꞌ yichamil yebꞌ yuninal yebꞌ ischejabꞌ ayko iskꞌatanh yinh huneꞌ tzꞌayik tuꞌ.
7 »Yajaꞌ xin ay huneꞌ yikꞌal ix chiꞌahwanoj kat yok reyal yinh Egipto, kat istit howal yebꞌ issoldado yinh naj isreyal txꞌotxꞌ Siria, ay bꞌey norte, kat isqꞌoji, kat yaqꞌni istohlabꞌal naj isreyal Siria tuꞌ tet naj, kat iskankano yalanh yip naj rey ah Egipto tuꞌ. 8 Chiꞌilaxto isdiosal ebꞌnaj yet norte tuꞌ bꞌey Egipto, yebꞌ istioxh watxꞌebꞌil yinh chꞌen chꞌen aqꞌbꞌil uluto xol qꞌaꞌ, yebꞌ tzettaj ye tuꞌ kꞌulejchꞌan jilni watxꞌebꞌilayoj hakaꞌ chꞌen plata yebꞌ chꞌen oro, kat yilaxto bꞌey Egipto. Chilahwi yekꞌto hayebꞌ habꞌil xin matxa chipitwa naj isreyal Egipto yinh naj isreyal Siria, yet norte. 9 Lahwi tuꞌ, kat yaqꞌnipaxo howal naj rey yahawil Siria, yet norte, yinh naj isreyal Egipto, yet sur, yajaꞌ machi qꞌoji naj, kat ismeltzo naj iskonhobꞌ.
10 »Yajaꞌ ebꞌnaj iskꞌahol naj rey ah Siria, chitit ishowal ebꞌnaj, chiskutxbꞌan isbꞌa ebꞌnaj yebꞌ huneꞌ niman majan ebꞌnaj soldado, kat isto lemna ebꞌnaj howal yinh naj isreyal Egipto, kat yuchkꞌanto ebꞌnaj sunil, hakaꞌto hunu niman haꞌ chichꞌibꞌkanh, kat yok yijnoto sunil tzet ye tuꞌ. Chislahni ebꞌnaj yaqꞌni howal masanta chistanhtzelo ebꞌnaj iskonhobꞌ naj isreyal txꞌotxꞌ Egipto. 11 Yuxin chitit ishowal naj isreyal Egipto, naj yahawil yet sur, kat isto naj yebꞌ huneꞌ niman majan issoldado yinh naj isreyal txꞌotxꞌ Siria, naj yahawil yet norte. Ay huneꞌ niman majan issoldado isreyal Siria, yajaꞌ chiꞌalaxiko issoldado naj isreyal Siria tuꞌ yul isqꞌabꞌ naj yahawil txꞌotxꞌ Egipto, naj yahawil yet sur. 12 Yuxin hayet chikam txꞌiꞌal nimeta majan anma yu naj, kat isloloꞌbꞌikanh naj, chiyiqꞌnikanh yip naj, chiyaqꞌni aykꞌayo naj ebꞌnaj soldado yinhxa ismilal; yajaꞌ xin mach chinahatli huneꞌ yip naj isreyal Egipto tuꞌ.c 13 Wal xin naj isreyal Siria, naj yahawil yet norte, chiskutxbꞌapaxiko naj nimeta majan issoldado, kaw ekꞌbꞌal isbꞌisil sata yet bꞌabꞌelal, haxa yet xaꞌekꞌto hayebꞌ habꞌil, kat yul lemna naj howal yinh naj rey Egipto, naj yahawil yet sur, yebꞌ niman majan soldado, yebꞌ chꞌen yet howal kaw kꞌul iqꞌbꞌil yu.
14 »Haꞌ yinh hunteqꞌan tiempo tuꞌ, kaw niman ebꞌnaj chiꞌah howal yinh naj isreyal Egipto, naj yahawil yinh sur. Xol ebꞌnaj tuꞌ ay hunteqꞌan ebꞌnaj hawet konhobꞌ kaw txꞌoj isnabꞌal, chiꞌok yinh howal hakaꞌ yu isyelax tawet yinh hawayik, yajaꞌ xin machi qꞌoji ebꞌnaj. 15 Chitit naj isreyal Siria, naj yahawil yet norte, chishoynayo naj huneꞌ niman konhobꞌ bꞌey txꞌotxꞌ Egipto. Kaw ay yip naj yebꞌ issoldado, yuxin chiqꞌoji ebꞌnaj yinh huneꞌ niman konhobꞌ tuꞌ. Wal ebꞌnaj soldado kaw helan yet sur chitanhilo yip ebꞌnaj, matxa chu islinhbꞌan isbꞌa ebꞌnaj sata ebꞌnaj soldado yet norte. 16 Haꞌ naj isreyal Siria, naj yahawil yet norte, chiswatxꞌe naj sunil tzet chal iskꞌul, machi hunu mak xin chiqꞌoji yinh naj, kat yapni naj sat txꞌotxꞌ Israel, kaw ochebꞌil yu Komam Dios, kat iskankano naj bꞌey tuꞌ, chiyetanto naj sunil tzet chiꞌilcha yu. 17 Chiswatxꞌe isbꞌa naj isreyal Siria, naj yahawil yet norte, yu ismajnayo sunil istxꞌotxꞌ naj rey ah Egipto, naj yahawil yinh sur, chistꞌinhbꞌakano naj istrato yebꞌ naj isreyal Egipto tuꞌ. Chiyaqꞌni naj huneꞌ iskutzꞌin yiqꞌaꞌ naj rey yet Egipto, yunhe isqꞌoji naj yinh naj yalni, yajaꞌ mach chꞌeliko hakaꞌ isnahni naj, yebꞌ xin mach kꞌulo chꞌelikoj. 18 Lahwi tuꞌ, kat isto naj isreyal Siria howal yinh ej konhobꞌ ayayo istiꞌla haꞌ mar, kat isqꞌoji naj yinh hunteqꞌan konhobꞌ tuꞌ, yajaꞌ xin ay huneꞌ naj general chiꞌaqꞌni tanho istxꞌixwilal chiswatxꞌe isreyal Siria tuꞌ, kat iskanpaxkano naj rey Siria tuꞌ yinh txꞌixwilal. 19 Lahwi tuꞌ, kat ispakꞌiko naj howal yinh ej iskonhobꞌ kaw ay yip ay sat istxꞌotxꞌ, yajaꞌ xin chitxaqꞌmo naj, kat yaykꞌaykano naj, matxa bꞌaqꞌinh xin chiꞌilcha naj.
20 »Yajaꞌ xin chiꞌahwano huneꞌxa naj chꞌok yahawil seleloj naj isreyal Siria, chischejnito naj huneꞌ naj iqꞌomilo tohlabꞌal, yunhe isqꞌalombꞌikanh yul ismajul. Yajaꞌ hayebꞌixto tzꞌayik xin, kat ispotxꞌlaxkamo naj, yajaꞌ maxhtaj xol howal.
21 »Lahwi tuꞌ kat yok huneꞌ naj winaj kaw yahbꞌeta tzet chiswatxꞌe seleloj naj, yajaꞌ haꞌ huneꞌ naj winaj tuꞌ mach yetwano yok yahawilal, machi xin chisyelo naj istxꞌojal nabꞌil yu, chꞌok yahawilal, yajaꞌ etal nan yu. 22 Chistanhtzelo naj yinh hunelnhe sunil ebꞌnaj chiꞌaqꞌni howal yinh, waxanhka kaw ay yip. Kaw chitzꞌistzꞌon istanhilo yu naj, hakaꞌ iskichotto yijnito haꞌ nime haꞌ sunil tzettaj ye tuꞌ; chispotxꞌnipaxo kamo naj, naj yahawil sacerdote. 23 Istꞌinhbꞌa naj istrato yunhe yok yinh aqꞌankꞌulal yebꞌ anma, kat yok naj yaqꞌni subꞌchahoj, kat yaniko naj howal yinh, kat isqꞌoji naj waxanhka haywanhnhe issoldado naj. 24 Hayet kaw aqꞌankꞌulal ye anma sat istxꞌotxꞌ yebꞌ yet kaw aykano isqꞌalomal kat yapni naj yinh, chiswatxꞌen naj tzet mach iswatxꞌe ismam yebꞌ ismam icham. Chispohnikanh naj qꞌalomal, yebꞌ sunil tzet chiyiqꞌ naj yinh howal tet ebꞌnaj issoldado. Chiyako naj howal yinh ej konhobꞌ kaw ay yip, yajaꞌ haꞌ yip naj tuꞌ hayebꞌchꞌan tiempo chiyaqꞌa.
25 »Chako naj isreyal Siria yip, yipo iskꞌul, kat istit naj howal yinh isreyal Egipto, naj yahawil yet sur. Wal naj isreyal Egipto kaw ahkanh isbꞌisil issoldado naj, kaw aypaxo yip ebꞌnaj yaqꞌni howal, yajaꞌ mach chiqꞌoji naj yinh isreyal Siria yuto haꞌtikꞌa yet konhobꞌ naj isreyal Egipto tuꞌ chipakꞌiko howal yinh. 26 Haꞌtikꞌa ebꞌnaj chiwaꞌ iskꞌatanh naj isreyal Egipto, haꞌ ebꞌnaj chiꞌaqꞌni aykꞌayoj naj, haxa ebꞌnaj issoldado naj chipujnakanokanh, yebꞌ xin kaw nimankano ebꞌnaj chipotxꞌlaxkamoj. 27 Haꞌ yinh isnabꞌal ebꞌnaj kawanh rey tuꞌ, hanhkꞌanhe istxꞌojal chilaisnako ebꞌnaj yinh hunun, chiyalni ebꞌnaj leqꞌtiꞌal tet hunun yet huneꞌnhe chiꞌay tzꞌonhno yinh mexha, yajaꞌ machi hunu ebꞌnaj kawanh tuꞌ chiyij isbꞌa tzet chal iskꞌul, yuto maxhto chꞌapni istzꞌayikal. 28 Haꞌ naj isreyal Siria, yahawil yet norte chimeltzo naj sat istxꞌotxꞌ yebꞌ sunil ismajanil qꞌalomal yiqꞌ yinh howal. Chiyaniko naj ishowal yinh trato tꞌinhbꞌabꞌilkano yu Komam Dios tet ebꞌnaj Israel. Chiswatxꞌen naj tzet chal iskꞌul, tzujan tuꞌ, kat ismeltzo naj sat istxꞌotxꞌ. 29 Hayet chiꞌapni istzꞌayikal bꞌay nabꞌil yu naj isreyal Siria, naj yahawil yet norte, kat istopaxo naj howal yebꞌ ejército yinh naj isreyal Egipto, naj yahawil yet sur, yajaꞌ machi qꞌoji naj hakaꞌ yet bꞌabꞌelal. 30 Yuto chiꞌapni ebꞌnaj ejército yul barco ispeto bꞌey Quitim howal yinh naj, kat yok bꞌiskꞌulal yinh iskꞌul naj, kat ispaxto naj. Lahwi tuꞌ, kat istit ishowal naj yinh trato tꞌinhbꞌabꞌilkano yu Komam tet ebꞌnaj Israel, chiswatxꞌen naj tzet chal iskꞌul, kaw xin kꞌul chute isbꞌa naj yebꞌ ebꞌnaj Israel chisbꞌejnikano naj istrato Komam.
31 »Haꞌ ebꞌnaj ejército isreyal Siria, chiyilo ebꞌnaj ispixan Yatut Komam Dios yebꞌ cuartel ayko iskawilal, chiyinilo ebꞌnaj xahanbꞌal chihaltelax tet Komam Dios hunun tzꞌayik, chiyanikto ebꞌnaj tioxh yahbꞌeta yul Yatut Komam, chiyinilo ebꞌnaj ispixan Yatut Komam. 32 Haꞌ naj isreyal Siria tuꞌ, chiꞌok naj ismonteꞌ ebꞌnaj Israel xabꞌejnikano istꞌinhanil istrato Komam Dios, yajaꞌ wal konhobꞌ Israel ohtanhe isDiosal, chislinhbꞌa isbꞌa, kat iskolni isbꞌa tet ej isyaꞌtajil. 33 Haꞌ ebꞌnaj ay isnabꞌal ay yul konhobꞌ, txꞌiꞌal anma chikuylax yu ebꞌnaj. Yajaꞌ haꞌ yulbꞌal hanikꞌ tzꞌayik, ay ebꞌnaj chitejlaxkamo yu espada kat isnhuslaxtoj, chiꞌelqꞌalaxto tzettaj ay ebꞌnaj; ay ebꞌnaj xin chiꞌilaxto preso nan konhobꞌal. 34 Hayet chiꞌay isyaꞌtajil yibꞌanh ebꞌnaj tuꞌ, ay nichꞌan kolwal chischah, txꞌiꞌal mak chꞌok yetbꞌiho ebꞌnaj, yajaꞌ tzujan tuꞌ kat ispakꞌiko yinh ebꞌnaj. 35 Ay haywanh ebꞌnaj kaw ay isnabꞌal chipotxꞌlaxkamoj, yunhe yilwelax ebꞌnaj, kat issajbꞌikano ebꞌnaj masanto chꞌapni islahobꞌal tzꞌayik hakaꞌ tzet nabꞌil yu Komam Dios.
36 »Haꞌ naj isreyal Siria tuꞌ, chiswatxꞌe naj tzet chal iskꞌul, kat isloloꞌnhen isbꞌa naj, chiyinikanh isbꞌa naj yibꞌanh sunil tzet chihal-lax diosal, kat isbꞌahwa naj yinh Komam Dios, Komam yahawil yinh sunil mak chihal-lax diosal. Sunil tzet chiswatxꞌe naj kaw kꞌul chꞌeliko yu naj masanto chilahwi yaykano ishowal Komam Dios yibꞌanh iskonhobꞌ, yuto haꞌ tzet nabꞌil yu Komam Dios chiyij isbꞌa. 37 Haꞌ naj isreyal Siria tuꞌ, mach yelapno isdiosal yichmam naj yul sat, machpaxo yelapno yul sat naj tzet ochebꞌil yu ebꞌix ix, machi hunu dios tiꞌ bꞌay chixiw naj, yuto haꞌ naj kaw niman yelapno chute isbꞌa. 38 Yajaꞌ xin chiꞌok naj yiqꞌayo isbꞌa tet huneꞌ tioxh bꞌay mach yiyo isbꞌa yichmam, istioxh hunteqꞌan konhobꞌ ayko iskꞌubꞌal, kaw ay yip. Chiyaqꞌni naj sabꞌehal tet tioxh tuꞌ, haꞌ ton chꞌen oro, chꞌen plata, chꞌen chꞌen kꞌulejchꞌan jilni, yebꞌ tzettaj ye tuꞌ kaw ay istohol. 39 Haꞌ yu iskolwal huneꞌ nan tioxhal tuꞌ yinh naj rey Siria, yuxin chaqꞌ subꞌchaho naj konhobꞌ kaw aykano yip. Yuxin haꞌ mak chiyako isbꞌa yul isqꞌabꞌ naj rey tuꞌ niman yelapno chiꞌeliko yu naj, chiꞌaqꞌlax nimeta munil tet, chiyaqꞌni naj txꞌo txꞌotxꞌ ispajo selelo ismay naj chꞌalaxikoj.
40 »Yajaꞌ haxa yinh islahobꞌal ej tzꞌayik, naj isreyal Egipto chiyaqꞌ naj howal yinh naj isreyal Siria. Hakpax tuꞌ naj yahawil yet norte tuꞌ chiyaqꞌ naj howal yinh naj yahaw yinh sur, yebꞌ chꞌen carruaje yebꞌ ebꞌnaj yet howal ayahto yibꞌanh cheh, yebꞌ ej txꞌiꞌal teꞌ barco. Chiyaqꞌ howal naj isreyal Siria yinh txꞌiꞌal nimeta konhobꞌ bꞌay chilaekꞌi, kaw aykano yip hakaꞌ haꞌ nimeta elomaꞌ. 41 Chꞌapnipaxo naj sat txꞌo txꞌotxꞌ kaw ochebꞌil, tzetkꞌa anma, nananta konhobꞌ chikam yu naj. Walpaxo konhobꞌ Edom yebꞌ konhobꞌ Moab chikolchahi, yebꞌ xin txꞌiꞌal isbꞌisil ebꞌnaj ah Amón chikolchapaxo yul isqꞌabꞌ naj isreyal Siria. 42 Chiqꞌoji naj yinh txꞌiꞌal nimeta konhobꞌ, haꞌ txꞌotxꞌ Egipto mach chikolcha txꞌotxꞌ yul isqꞌabꞌ naj. 43 Chiyito naj isqꞌalomal Egipto, hakaꞌ chꞌen oro, chꞌen plata yebꞌ tzettaj ye tuꞌ kꞌulejchꞌan ay bꞌey Egipto. Haktikꞌapax tuꞌ chute naj konhobꞌ Libia yebꞌ konhobꞌ Etiopía. 44 Yajaꞌ xin chiyabꞌe naj tzotiꞌ chitit bꞌey yulaj konhobꞌ ayko yinh yetkꞌulal bꞌay chiꞌahilo tzꞌayik, yebꞌ bꞌey yetkꞌulal norte, kat isxiwkanh naj, kat istit lemna ishowal naj, kat isto naj yanoko howal yinh ej konhobꞌ chiyuchkꞌanto naj, kaw xin txꞌiꞌal anma chispotxꞌkamo naj. 45 Chiswatxꞌekanh naj rey ismantiado yatuto xolbꞌal haꞌ mar yebꞌ bꞌey huneꞌ witz kaw kꞌulchꞌan yet Komam Dios yehi, yajaꞌ xin haꞌ bꞌey tuꞌ chꞌapni istzꞌayikal bꞌay chitanhkanilo naj, machi mak xin chikolni naj.