Meltzo yaꞌ Elías iskꞌatanh yaꞌ Acab
18
Haxa yet yekꞌto oxebꞌ habꞌil, istzotel Komam Jahawil tet yaꞌ Elías, yalni Komam: «Elías, as ye habꞌa tet yaꞌ rey Acab, yuto chiwayojan haꞌ nhabꞌ yibꞌanh txꞌotxꞌ tiꞌ hunelxa,» xhi Komam.
2 Isto yaꞌ Elías isyeno isbꞌa tet yaꞌ Acab, yajaꞌ wal bꞌey Samaria xin how yaqꞌni wahil. 3 Yawten yaꞌ rey Acab naj Abdías, yahawil yeko yinh ismunil; wal xin kaw ay yelapno Komam Jahawil yul sat naj. 4 Yuto hayet ispotxꞌnikamo ix Jezabel ebꞌnaj ischejabꞌ Komam Jahawil, yebꞌanilo naj Abdías tuꞌ 100 (hokꞌal) ebꞌnaj ischejabꞌ Komam; 50 (lahonhebꞌ yoxkꞌal) isbꞌisil ebꞌnaj yul hunun chꞌen nhachꞌen, yaqꞌni naj pan yebꞌ ha haꞌ yukꞌuꞌ ebꞌnaj. 5 Yalni yaꞌ Acab tet naj Abdías:
—As bꞌeytze sunil sat txꞌotxꞌ Israel tiꞌ, kat hawilni tato ayto ha haꞌ chꞌekꞌ yojomal, yebꞌ tato ayto haꞌ nixhte haꞌ, yebꞌ ta ay telaj chislo noꞌ cheh yebꞌ noꞌ mula, yunhe machi kamilo noꞌ, yebꞌ xin machonhkan manhchehal, xhi yaꞌ.
6 Kabꞌ majan txꞌotxꞌ xin to ebꞌnaj isbꞌeytzeꞌ. Nan bꞌehal bꞌay tokano yaꞌ Acab, nan bꞌehal xin bꞌay tokano naj Abdías. 7 Haxa yet ayko naj Abdías yinh isbꞌel ischahnayo isbꞌa naj yebꞌ yaꞌ Elías. Hayet yilni naj Abdías yaꞌ Elías tuꞌ yay jahno naj, yalni naj:
—¿Mamin, hachmi tiꞌ mam Elías? xhi naj.
8 Istaqꞌwi yaꞌ Elías:
—Hoꞌ haninan, as hal tet yaꞌ hawahawil: “Haꞌ bꞌey tuꞌ ay yaꞌ Elías,” kachi, xhi yaꞌ.
9 Yajaꞌ taqꞌwi naj Abdías tet yaꞌ:
—Mamin, ¿tzet inmulan yuxin chinhawakojan, hanin hachejabꞌ intiꞌan, yul isqꞌabꞌ yaꞌ rey Acab, yunhe kinismaqꞌnikamojan yaꞌ? 10 Itzitz Komam Jahawil, haDiosal, chiwalnihan tato machi txꞌotxꞌ konhobꞌ tiꞌ bꞌay mach ischej yaꞌ wahaw tuꞌan kach issayaꞌ. Hayet yalni ebꞌnaj isreyal txꞌotxꞌ konhobꞌ tuꞌ tato machijach yul iskonhobꞌ ebꞌnaj; yalni yaꞌ wahawil tuꞌan tato chaqꞌ bꞌinaho ebꞌnaj isbꞌi Komam Dios chalni ebꞌnaj tato yeli machi hach bꞌey tuꞌ. 11 Tinanh xin chawala: “Asiꞌ hal tet hawahawil: ‘Haꞌ bꞌey tuꞌ ayikꞌo yaꞌ Elías,’ kachi. ¿Tzet yinh xin hak tuꞌ walnojan hakaꞌ tuꞌ?” 12 Haxa chiꞌeliko xin hayet chinelan takꞌatanh tiꞌ, kat kach yinito Yespíritu Komam Jahawil bꞌay mach wohtajojan, haxa yet chinapnojan walnojan tet yaꞌ tato haꞌ bꞌey tiꞌ ay hach, kat istit yaꞌ kaxhyilnoj matxa hachpaxoj, haninxahan xin chinispotxꞌkamojan yaꞌ. Hanin hachejabꞌ intiꞌan kaw ay yelapno Komam Jahawil yul insatan yettaxtikꞌa inchꞌibꞌkanhan. 13 ¿Tom maxhto mak chalni tawet yinh tzet inwatxꞌehan yet ischejni ix Jezabel potxꞌlaxokamo ebꞌnaj ischejabꞌ Komam Jahawil, webꞌanilojan cien ebꞌnaj ischejabꞌ Komam, cincuenta yu hunun majan ebꞌnaj webꞌatojan yul hunun chꞌen nhachꞌen, waqꞌnihan ispan ebꞌnaj yebꞌ ha haꞌ yukꞌuꞌ ebꞌnaj? 14 Kat hawalnipaxoj wetan tato chintohan walaꞌan tet yaꞌ wahawilan: “Haꞌ bꞌey tuꞌ ayko yaꞌ Elías,” kachi. ¿Tom chawoche ta chinmaqꞌlaxkamojan? xhi naj Abdías tet yaꞌ Elías.
15 Istaqꞌwi yaꞌ Elías:
—Itzitz Komam Jahawil, Komam kaw aykano yip, hanin ischejabꞌ Komam intiꞌan, chintohan inyebꞌa hinbꞌahan yinh sat yaꞌ rey Acab tinanh, xhi yaꞌ.
16 Lahwi tuꞌ, ismeltzo naj Abdías yalno tet yaꞌ rey Acab. Hayet yabꞌen yaꞌ Acab tuꞌ, isto yaꞌ yilno yaꞌ Elías. 17 Hayet yilni yaꞌ rey Acab yaꞌ Elías tuꞌ, yalni yaꞌ:
—¿Hachmi tiꞌ lanhan hawaqꞌni ekꞌoyaꞌ yanma konhobꞌ Israel? xhi yaꞌ.
18 Istaqꞌwi yaꞌ Elías:
—Hanintiꞌan, maxhtaj hinan chiwaqꞌan isyaꞌtajil tet konhobꞌ Israel, wal xin hawu hach tiꞌ yebꞌ yu sunil yuninal hamam, yuxin lanhan yaqꞌlen ebꞌnaj Israel isyaꞌtajil, yuto xahebꞌejkano ischejbꞌanil Komam Jahawil, cheyinayo hebꞌa tet tioxh Baal. 19 Wal tinanh xin, ato yiqꞌomal sunil konhobꞌ Israel, kat iskutxbꞌaniko isbꞌa bꞌey witz Carmelo, kat iskutxbꞌanpaxo isbꞌa ebꞌnaj 450 ischejabꞌ tioxh Baal, yebꞌ ebꞌnaj 400 ischejabꞌ istioxh Asera, ebꞌnaj chiwaꞌ yinh ismexha ix Jezabel, xhi yaꞌ Elías.
Yaꞌ Elías yebꞌ ebꞌnaj ischejabꞌ Baal
20 Hak tuꞌ yu iskutxbꞌaniko yaꞌ Acab sunil konhobꞌ Israel yebꞌ ebꞌnaj chejabꞌ yinh tioxh Baal bꞌey iswiꞌ witz Carmelo. 21 Ishitziko yaꞌ Elías iskꞌatanh anma yalni yaꞌ:
—Hex Israel ¿bꞌaqꞌinhtaxka chebꞌej yul ekꞌ henabꞌal yinh kabꞌ nabꞌale? Tato haꞌ Komam Jahawil kaw Dioskanoj, okanhwe tzujno yintaj, yajaꞌ ta haꞌ tioxh Baal, haꞌ Dios okanhwe tzujno yinta chal tuꞌ, xhi yaꞌ.
Yajaꞌ wal ebꞌnaj Israel tuꞌ, matxa hunu tzotiꞌ yaqꞌ ebꞌnaj ispajoj. 22 Yalnipaxo yaꞌ Elías tet anma Israel:
—Haninxanhehan kinkankanojan ischejabꞌ Komam Jahawil, wal ebꞌnaj ischejabꞌ Baal, 450 ebꞌnaj. 23 Wal xin iweti kakꞌonho noꞌ wakax, kat issikꞌnilo ebꞌnaj ischejabꞌ Baal hunu yet, kat ispotxꞌni ebꞌnaj noꞌ, kat ispolnayo ebꞌnaj noꞌ, kat yanahto ebꞌnaj noꞌ yibꞌanh teꞌ siꞌ, yibꞌanh xahanbꞌal, yajaꞌ mach chako ebꞌnaj qꞌaꞌ yalanh; wal hinan xin chinpotxꞌan hunxa noꞌ, kat inpolnayojan noꞌ, kat wanahtojan noꞌ yibꞌanh teꞌ siꞌ, yibꞌanh xahanbꞌal, yajaꞌ machi qꞌaꞌ chiwapaxikojan yalanh. 24 Lahwi tuꞌ kat isqꞌanniti ebꞌnaj tiꞌ qꞌa qꞌaꞌ tet isdiosal, wal hinan xin chinqꞌanan yinh isbꞌi Wahawilan tato chiyati qꞌaꞌ yibꞌanh inxahanbꞌalan, haꞌ mak chiꞌaniti qꞌaꞌ tuꞌ, haꞌ Dios yinh kaw isyelal, xhi yaꞌ Elías.
Istaqꞌwi sunil anma Israel tuꞌ:
—Kꞌultikꞌa, xhi.
25 Lahwi tuꞌ yalni yaꞌ Elías tet ebꞌnaj ischejabꞌ tioxh Baal:
«Sikꞌwelo hunu hewakax, kat hepotxꞌni, kat hewatxꞌenahto noꞌ yibꞌanh teꞌ siꞌ. Hex bꞌabꞌel cheyaqꞌ hexahanbꞌal, yuto niman hex, lahwi tuꞌ kat heyawten hediosal kolwaho teyinh, yajaꞌ mach cheyako qꞌa qꞌaꞌ yalanh hexahanbꞌal tuꞌ,» xhi yaꞌ Elías tet ebꞌnaj.
26 Issikꞌlenilo ebꞌnaj noꞌ yebꞌ ispotxꞌnikamo ebꞌnaj noꞌ, Iswatxꞌenahto ebꞌnaj noꞌ yibꞌanh teꞌ siꞌ, yichiko ebꞌnaj yahwi tet istioxh Baal yinh sahabꞌ masanta yet chuman, chalni ebꞌnaj: «Baal, pajtze tzet chikoqꞌananh tawet tiꞌ,» xhi ebꞌnaj. Chixin ah tꞌujla ebꞌnaj yet chꞌekꞌ hoyon ebꞌnaj yinhla xahanbꞌal iswatxꞌe tuꞌ, yajaꞌ mach taqꞌwi tet ebꞌnaj, mach ispajtze tzet isqꞌan ebꞌnaj tuꞌ. 27 Yuxin hayet chuman, ok yaꞌ Elías bꞌuchwal yinh ebꞌnaj, yalni yaꞌ: «Heyip chiꞌel heyaw, yuto haꞌ hediosal, tukanmiko yinh tzet lanhan istxumni, maka ta lanhan ismunlahi, maka ta ayko yinh bꞌel, maka ta lanhan iswayi, yuxin iwelo iswayanh,» xhi yaꞌ.
28 Islahniko ebꞌnaj yel yaw yinh kaw ip, chaniko ebꞌnaj islahwilal isnimanil yu chꞌen cuchillo, yebꞌ chꞌen nixhte lanza, hakaꞌtikꞌa isbꞌeybꞌal ebꞌnaj yet chitxahli tet istioxh, xanhe xin chꞌay ischikꞌil ebꞌnaj. 29 Yekꞌto chuman, islahniko ebꞌnaj yel yaw yinh kaw ip, yebꞌ kaw howxa ebꞌnaj masanta yet yapni yorahil bꞌay chihaltelax xahanbꞌal tet Komam, yajaꞌ wal istioxh ebꞌnaj tuꞌ machi taqꞌwi, mach yaqꞌpaxo ispaj tzet isqꞌan ebꞌnaj. 30 Lahwi tuꞌ, yalni yaꞌ Elías tet anma Israel: «Hitzanhweti inkꞌatanhan,» xhi yaꞌ.
Ishitziko anma Israel iskꞌatanh yaꞌ, yok yaꞌ iswatxꞌenokanh ismexhahil yet xahanbꞌal tet Komam Jahawil, yuto uchkꞌabꞌiltoj. 31 Islatzꞌbꞌankanh yaꞌ kabꞌlahonhebꞌ chꞌen chꞌen hakaꞌ isbꞌisil hunun majan ebꞌnaj Israel, ebꞌnaj yikꞌal yaꞌ Jacob, yaꞌ bꞌay yal Komam Jahawil hakaꞌ tiꞌ: «Israel chiyijkano habꞌi,» xhi Komam. 32 Iswatxꞌenkanh yaꞌ huneꞌ ismexhahil yet xahanbꞌal tet Komam Jahawil yinh chꞌen chꞌen tuꞌ, yaniko yaꞌ huneꞌ sanja yinhla ishoyanil chꞌen tuꞌ; haꞌ yul sanja tuꞌ chimlahwayto kabꞌebꞌ mal trigo yul. 33 Iswatxꞌenahto yaꞌ teꞌ siꞌ yibꞌanh chꞌen yet xahanbꞌal tuꞌ, ispotxꞌni yaꞌ noꞌ wakax, ispolnayo yaꞌ ischibꞌehal noꞌ, yanahto yaꞌ noꞌ yibꞌanh teꞌ siꞌ. 34 Lahwi tuꞌ yalni yaꞌ: «Nohtzewe kanhebꞌ tzꞌahabꞌ yu ha haꞌ, kat hejobꞌnayo haꞌ yibꞌanh noꞌ chibꞌe yebꞌ yibꞌanh teꞌ siꞌ tiꞌ,» xhi yaꞌ. Tzujan tuꞌ yalnipaxo yaꞌ: «Jobꞌwepaxayo haꞌ yibꞌanh hunelxa,» xhi yaꞌ. Isjobꞌnayo ebꞌnaj haꞌ yibꞌanh ismexhahil yet xahanbꞌal tuꞌ, yalnipaxo yaꞌ hunelxa: «Jobꞌweyo haꞌ yibꞌanh yinh yoxel,» xhi yaꞌ. Isjobꞌnayo ebꞌnaj haꞌ yibꞌanh yinh yoxel. 35 Yuxin xanhe chiꞌel yojomal haꞌ yinh ishoyanil chꞌen yet xahanbꞌal tuꞌ, isnohpaxokanh sanja yu haꞌ.
36 Haxa yet yapni yorahil yalten yaꞌ Elías xahanbꞌal tet Komam Jahawil, ishitziko yaꞌ iskꞌatanh chꞌen yet xahanbꞌal, istxahli yaꞌ, yalni yaꞌ hakaꞌ tiꞌ: «Mamin, isDiosal yaꞌ Abraham, yebꞌ yaꞌ Isaac yebꞌ isDiosal Israel, tinanh xin ohtanhelaxojabꞌiloj tato koDiosal hanhonh Israel honhtiꞌanh hawehi, kat yohtanhelaxiloj tato hachejabꞌ wehan, yebꞌ ta hach chejnhe hinan inwatxꞌenan hunteqꞌan tiꞌ. 37 Mamin, mam Wahawil, pajtze tzet chinqꞌantiꞌan, pajtze yunhe yohtanhenilo konhobꞌ tiꞌ ta hachnhechꞌan Dios hach, yebꞌ tato hachnhechꞌan chawaqꞌ meltzoho yanma anma tawinh,» xhi yaꞌ.
38 Hayet lahwi istxahli yaꞌ Elías, yaniti Komam Jahawil qꞌa qꞌaꞌ yul satkanh yibꞌanh xahanbꞌal tuꞌ, istzꞌato noꞌ chibꞌe, yebꞌ teꞌ siꞌ, yebꞌ chꞌen chꞌen, yebꞌ pojoj, wal xin kaw leqꞌlon yuteti qꞌa qꞌaꞌ ha haꞌ yul sanja. 39 Hayet yilni sunil anma Israel huneꞌ tuꞌ, yay jahnoj, yalni hakaꞌ tiꞌ: «¡Hanhechꞌan Komam Jahawil kaw Dioskanoj! ¡Hanhechꞌan Komam Jahawil kaw Dioskanoj!» xhixanhe sunil anma.
40 Lahwi tuꞌ yalni yaꞌ Elías: «Tzabꞌweyo ebꞌnaj ischejabꞌ tioxh Baal tiꞌ, machi hunu ebꞌnaj chebꞌejtzotoj,» xhi yaꞌ.
Istzabꞌlaxayo ebꞌnaj xin, yinito yaꞌ Elías ebꞌnaj bꞌey haꞌ nichꞌan haꞌ chiyij Cisón, ispotxꞌnikamo yaꞌ ebꞌnaj bꞌey tuꞌ.a
Txahli yaꞌ Elías yunhe yaqꞌni haꞌ nhabꞌ
41 Lahwi tuꞌ yalni yaꞌ Elías tet yaꞌ rey Acab: «As waꞌanh, kat hawukꞌni tzet chawukꞌu, yuto lanhan ishaxon istit huneꞌ niman nhabꞌ chiwabꞌehan,» xhi yaꞌ.
42 Isto yaꞌ rey Acab waꞌoj; wal yaꞌ Elías ahto yaꞌ yinh iswiꞌ witz Carmelo, yay jahno yaꞌ, yay xulno yaꞌ sat txꞌotxꞌ, yanayo sat yaꞌ yetkꞌulal iswitxꞌiꞌ. 43 Yalni yaꞌ tet ischejabꞌ:
—Ahanhti bꞌey tiꞌ, kat hatꞌanhxito yinh haꞌ mar, xhi yaꞌ tet ischejabꞌ.
Yahto ischejabꞌ yaꞌ Elías, yilnito naj haꞌ mar, ismeltzo naj, yalni naj tet yaꞌ Elías:
—Matzet chiwilan, xhi naj.
Yalni yaꞌ Elías hunelxa:
—Hujelto chaxhto hawilaꞌtoj, xhi yaꞌ tet naj.
44 Haxa yinh ishujel yalni naj chejabꞌ tuꞌ tet yaꞌ Elías:
—Ay huneꞌ nichꞌan moyan hakaꞌ ispaqꞌanil qꞌabꞌe chiwilan yah yibꞌanh haꞌ mar, xhi naj.
Yalni yaꞌ Elías tet ischejabꞌ:
—As hal tet yaꞌ rey Acab hakaꞌ tiꞌ: “Watxꞌeko hacheh yinh hacarruaje, kat hatohi, hataxka chiꞌelikoj matxa chu hato yu haꞌ nhabꞌ,” xhi yaꞌ Elías tuꞌ.
45 Yahto yaꞌ rey Acab yul iscarruaje, isto yaꞌ bꞌey konhobꞌ Jezreel, isqꞌejholilo satkanh yu moyan, istit jaqꞌeqꞌ, yaqꞌni huneꞌ niman nhabꞌ. 46 Wal yaꞌ Elías aqꞌlax yip yaꞌ yu Komam Jahawil, iskawxeniko istxꞌambꞌal yinh yiktaj, isto yaꞌ yinh anhe, isbꞌabꞌikꞌo yaꞌ sata yaꞌ rey Acab, yapni yaꞌ bꞌey Jezreel.