Kam naj Goliat yu yaꞌ David
17
Wal ebꞌnaj filisteo iskutxbꞌako ebꞌnaj issoldado yu yaniko ebꞌnaj howal yinh ebꞌnaj Israel. Iskutxbꞌaniko isbꞌa ebꞌnaj bꞌey Soco, ayko yul ismajul Judá, isto ebꞌnaj iswatxꞌenokanh iscampamento bꞌey Efes-damim, xolbꞌal Soco yebꞌ Azeca. 2 Hakpax tuꞌ yaꞌ Saúl yebꞌ ebꞌnaj Israel iskutxbꞌako isbꞌa ebꞌnaj, iswatxꞌenkanh ebꞌnaj iscampamento bꞌey akꞌal Ela; iswatxꞌen isbꞌa ebꞌnaj yu yaniko howal yinh ebꞌnaj filisteo. 3 Ebꞌnaj filisteo tuꞌ, yibꞌanh huneꞌ wonhan ayko ebꞌnaj, hakpax tuꞌ ebꞌnaj Israel yibꞌanh hunxa wonhan ayko ebꞌnaj, yuxin xolbꞌal ebꞌnaj ayiko huneꞌ akꞌal. 4 Xol ebꞌnaj soldado filisteo tuꞌ, elti huneꞌ naj soldado kaw helan yinh howal, Goliat isbꞌi, ah konhobꞌ Gat, aymi xin oxebꞌo metro istel naj. 5 Ayahto huneꞌ chꞌen casco nabꞌa bronce yinh iswiꞌ naj, aypaxiko xin huneꞌ xilqꞌape nabꞌa bronce yinh istxam iskꞌul naj, aymi hunu 55 (holanhebꞌ yoxkꞌal) kilo yalil. 6 Haxa yinh isbꞌul naj xin, aypaxiko hunteqꞌan chꞌen chꞌen nabꞌa bronce. Iqꞌbꞌilpaxo huneꞌ chꞌen nichꞌan qꞌojbꞌal lanza nabꞌa bronce yu naj yinh istel yichinh. 7 Haxa istel yoj islanza naj, lahan hakaꞌ istel yoj te teꞌ chiꞌokniko yinh chembꞌal, haxa iswiꞌ islanza naj tuꞌ nabꞌa hierro, ekꞌbꞌal wajebꞌ kilo yalil chꞌen ayko yinh iswiꞌ. Haꞌ xin naj chikolwa yinh naj yijnikꞌo ischꞌen yet howal, bꞌabꞌel naj sata naj. 8 Yok linhno naj Goliat tuꞌ, yahwito naj tet ebꞌnaj soldado Israel hakaꞌ tiꞌ:
—¿Tzet yinh xin watxꞌebꞌilxa hebꞌa yinh howal? ¿Tom man filisteo hinan? Wal hexpaxo xin ischejabꞌnhe naj Saúl heyehi. Tinanh xin sikꞌlewelo hunu naj texol, kat waqꞌlenan howal yebꞌ naj bꞌey tiꞌ. 9 Tato chu yaqꞌlen naj howal yebꞌ hinan, kat isqꞌoji naj winhan, yinh hakaꞌ tuꞌ chonhokanh hechejabꞌoj, yajaꞌ ta haninan chinqꞌojihan yinh naj xin, chexok hex tiꞌ kochejabꞌojanh. 10 Yinh huneꞌ tzꞌayik tiꞌ chinokan walaꞌan teyet, hex issoldado Israel, aweti hunu naj kat waqꞌlen howalan yebꞌi, xhi naj Goliat.
11 Hayet yabꞌen yaꞌ Saúl yebꞌ ebꞌnaj Israel yinh tzet yal naj filisteo tuꞌ, iskabꞌkonkanh yanma ebꞌnaj, isxiwkanh ebꞌnaj.
12 Ay xin huneꞌ yaꞌ chiyij Isaí, efrateo yaꞌ, ay bꞌey konhobꞌ Belén yul ismajul txꞌotxꞌ Judá. Yulbꞌal istiempo yaꞌ Saúl haꞌ yaꞌ Isaí tuꞌ kaw ichamxa. Waxajwanh iskꞌahol yaꞌ, xol ebꞌnaj tuꞌ ayko yaꞌ David. 13 Haxa ebꞌnaj bꞌabꞌel oxwanh iskꞌahol yaꞌ Isaí tuꞌ, ayto ebꞌnaj yinh howal yinta yaꞌ Saúl. Haꞌ isbꞌi ebꞌnaj oxwanh tiꞌ, naj bꞌabꞌel winaj, Eliab isbꞌi, haxa naj iskabꞌ, Abinadab isbꞌi, haxa naj yox, Sama isbꞌi. 14 Yaꞌ David, islahobꞌal unin. Wal ebꞌnaj oxwanh bꞌabꞌel, ayto ebꞌnaj yinta yaꞌ Saúl yinh howal. 15 Yaꞌ David tuꞌ, chibꞌeylekꞌo yaꞌ yul iscampamento yaꞌ Saúl, kat ismeltzo yaꞌ bꞌey Belén, kat yok yaꞌ istanheno ismeꞌ ismam.
16 Wal naj filisteo tuꞌ, hunun sakꞌayal yebꞌ hunun qꞌejbꞌiyal yelti naj pitwal yinh ebꞌnaj Israel, hak tuꞌ yute naj yulbꞌal 40 (kawinaj) tzꞌayik.
17 Yalni yaꞌ Isaí tet yaꞌ David, iskꞌahol:
«Iti hunu 20 (hunkꞌal) kilo ixim trigo qꞌantzebꞌil, yebꞌ 10 (lahonhebꞌ) ixim pan, kat hawinito yinh anhe tet ebꞌnaj hawuxhta bꞌey campamento. 18 Wal 10 (lahonhebꞌ) noꞌ queso tiꞌ lah chawito noꞌ tet naj yahawil huneꞌ mil ebꞌnaj soldado bꞌay ayiko hawuxhtaj. Kaw kam chawila hanikꞌ ye ebꞌnaj hawuxhtaj, kat yaniti ebꞌnaj tawintaj hunu tzet ye tuꞌ chiyeniloj ta kꞌul ye ebꞌnaj,» xhi yaꞌ Isaí tet yaꞌ David.
19 Wal ebꞌnaj yuxhta yaꞌ David tuꞌ ayko ebꞌnaj iskꞌatanh yaꞌ Saúl yebꞌ ebꞌnaj Israel bꞌey akꞌal Ela, ayko ebꞌnaj iswatxꞌen isbꞌa yaniko howal yinh ebꞌnaj filisteo.
20 Haxa yinh hunxa tzꞌayik kaw sahabꞌ ahwano yaꞌ David, yanikano yaꞌ ismeꞌ ismam istanheꞌ huneꞌxa maka. Isto yaꞌ David yinito yaꞌ tzet chilolax yato yaꞌ Isaí yinta yaꞌ. Hayet yapni yaꞌ yul campamento tuꞌ, lanhan iswatxꞌen isbꞌa ebꞌnaj Israel yelto yinh howal, chixin el yaw ebꞌnaj yibꞌanhilo tzet chu yok howal. 21 Ebꞌnaj Israel tuꞌ yebꞌ ebꞌnaj filisteo iswatxꞌeti isbꞌa ebꞌnaj yinh sat hunun yu yaqꞌlen howal. 22 Yanikano yaꞌ David tzet iqꞌbꞌil yu tet naj chitanhen tzet ay ebꞌnaj soldado tuꞌ, isto yaꞌ yinh anhe bꞌay ay ebꞌnaj soldado yu isqꞌambꞌen yaꞌ hanikꞌ ye ebꞌnaj yuxhtaj. 23 Hayet lanhan istzotel yaꞌ yebꞌ yuxhta tuꞌ, haꞌ naj filisteo kaw kꞌul yinh howal chiyij Goliat, naj ay bꞌey konhobꞌ Gat, elti naj xol bꞌabꞌel txol ebꞌnaj soldado filisteo, yalno hunteqꞌan tzotiꞌ tet ebꞌnaj Israel hakaꞌtikꞌa istzotel naj, wal yaꞌ David xin yabꞌe yaꞌ yinh tzet yal naj.
24 Wal ebꞌnaj Israel yet yilni ebꞌnaj huneꞌ naj tuꞌ, isxiwkanh ebꞌnaj, yel ebꞌnaj tet naj. 25 Yalni ebꞌnaj Israel hakaꞌ tiꞌ: «¿Mamxeyil huneꞌ naj maꞌelti tuꞌ? Maꞌelti naj yunhe kotoh hunujonh tiꞌ jaqꞌleꞌ howal yebꞌ naj. Yuxin tinanh, haꞌ mak chiqꞌoji yinh naj tuꞌ, chiyaqꞌ yaꞌ korey txꞌiꞌal qꞌalomal tet, kat yaqꞌnipaxo yaꞌ iskutzꞌin tet naj, matxa xin chiyaqꞌ naj istohlabꞌal yebꞌ ismam yebꞌ yuxhtaj tet yaꞌ rey yul konhobꞌ Israel,» xhi ebꞌnaj.
26 Isqꞌambꞌen yaꞌ David tet ebꞌnaj soldado ayayo iskawilal tuꞌ:
—¿Tzet chiꞌaqꞌlax tet naj chipotxꞌnikamo naj filisteo tuꞌ, kat yel huneꞌ txꞌixobꞌal tiꞌ yinh konhobꞌ Israel? Yuto, ¿tzet ye huneꞌ naj filisteo, machi circuncisión yinh tiꞌ, yuxin chipitwa naj yinh issoldado Komam Dios itzitz? xhi yaꞌ David.
27 Yalni ebꞌnaj tet naj hakaꞌtikꞌa yu yalni yet bꞌabꞌelal. Yuxin yal ebꞌnaj: «Hoꞌ, xahal-laxi ta chꞌaqꞌlaxi,» xhi ebꞌnaj. 28 Wal naj Eliab, naj bꞌabꞌel winaj yuxhta yaꞌ David, yabꞌe naj yet istzotel yaꞌ David yebꞌ ebꞌnaj soldado, yuxin tit ishowal naj yinh yuxhta, yalni naj hakaꞌ tiꞌ:
—¿Tzet mahul hawubꞌ bꞌey tiꞌ? ¿Mak maxawakaniko istanhemalo haykꞌonh ismeꞌ komam ay bꞌey txꞌotxꞌ desierto? Wohtajan tato kaw helan chawute habꞌa yu txꞌoj nabꞌil hawu. Hach tiꞌ makaxhhuli yunhe hawilni huneꞌ howal tiꞌ, xhi naj.
29 Istaqꞌwi yaꞌ David:
—¿Tzet xaꞌinwatxꞌehan, yuxin hak tuꞌ hawalni? Hanintiꞌan tonhe tzotelo chiwuhan, xhi yaꞌ.
30 Lahwi tuꞌ yel yaꞌ iskꞌatanh yuxhtaj tuꞌ, hayet isqꞌambꞌen yaꞌ tet hunteqꞌan ebꞌnaj soldado yinh tzet chiꞌaqꞌlax tet mak chiꞌaqꞌnikamo naj Goliat, istaqꞌwi ebꞌnaj tet yaꞌ hakaꞌtikꞌa halbꞌil yu ebꞌnaj. 31 Ay xin hunteqꞌan ebꞌnaj abꞌen yinh tzet yal yaꞌ David tuꞌ, isto ebꞌnaj yalno tet yaꞌ Saúl. Ischejni yaꞌ Saúl ilaxoti yaꞌ David sataj. 32 Yalni yaꞌ David tet yaꞌ Saúl:
—Machojabꞌ hunu mak chixiwkanh tet huneꞌ naj filisteo tuꞌ. Hanin hachejabꞌ intiꞌan chintohan waqꞌlehan howal yebꞌ huneꞌ naj tuꞌ, xhi yaꞌ David. 33 Yalni yaꞌ Saúl tet yaꞌ David:
—Mach chu hato hawaqꞌleno howal yebꞌ huneꞌ naj filisteo tuꞌ, yuto hach tiꞌ nichꞌan tzeh hachto, wal naj tuꞌ, aqꞌom howaltikꞌa naj yettaxtikꞌa istitiko naj yinh istzehal, xhi yaꞌ Saúl.
34 Istaqꞌwi yaꞌ David tet yaꞌ Saúl:
—Mamin, hanin hachejabꞌ intiꞌan, chintanhehan ismeꞌ inmaman, hayet chul noꞌ bꞌalam maka noꞌ oso yiqꞌato hunu noꞌ meꞌ xol yetbꞌi, 35 chinok tzujnojan yinta noꞌ, kat winilojan noꞌ meꞌ tuꞌ yul istiꞌ noꞌ, yajaꞌ ta chititlemna noꞌ winhan, chinok tzabꞌnojan yinh iskelem noꞌ, kat wanikojan islahwilal noꞌ, masanta chikam noꞌ wuhan. 36 Ta bꞌalam noꞌ, maka ta oso noꞌ chul yinh noꞌ meꞌ tuꞌ, chikam yu noꞌ yu hachejabꞌ tiꞌ, hak tuꞌ xin chiwutehan naj filisteo mach circuncidado ye tiꞌ, yuto chiꞌok naj bꞌuchwal yinh issoldado Komam Dios itzitz, xhi yaꞌ David. 37 Yalnipaxo yaꞌ David:
—Haꞌ Komam kinkolnihan tet noꞌ bꞌalam yebꞌ tet noꞌ oso, haꞌ Komam chinkolnipaxojan yul isqꞌabꞌ huneꞌ naj filisteo tiꞌ, xhi yaꞌ.
Yalni yaꞌ Saúl tet yaꞌ David:
—Asiꞌ, haꞌojabꞌ Komam Dios Jahawil chiꞌok hawetbꞌihoj, xhi yaꞌ.
38 Lahwi tuꞌ yaniko yaꞌ Saúl xil isqꞌap yet howal yinh yaꞌ David, yanahto yaꞌ huneꞌ chꞌen casco nabꞌa bronce yinh iswiꞌ yaꞌ, yaniko yaꞌ huneꞌ hakaꞌ xilqꞌape bronce yinh yaꞌ. 39 Iskꞌalniko yaꞌ David chꞌen espada yinh yiktaj yibꞌanh hunteqꞌan xilqꞌape tuꞌ, yaqꞌlen yaꞌ isbꞌelwi, yuto maxhto hunelo chaqꞌleko yaꞌ hunteqꞌan xilqꞌape tuꞌ. Yalni yaꞌ tet yaꞌ Saúl:
—Mach chu inbꞌelwihan yalanh hunteqꞌan xilqꞌape tiꞌ, yuto manqꞌaynajojan, xhi yaꞌ.
Yinilo yaꞌ David hunteqꞌan xilqꞌape tuꞌ yinh. 40 Yinito yaꞌ David isqꞌojoch, issikꞌnati yaꞌ howebꞌ chꞌen nixhte chꞌen kaw txꞌutxꞌuꞌ xol huneꞌ haꞌ nichꞌan haꞌ chibꞌelwi yojomal, yanayto yaꞌ chꞌen yul istzꞌispa, huneꞌ chiyikꞌo yaꞌ yet chꞌekꞌyaꞌ tanhe meꞌ, iqꞌbꞌil xin huneꞌ isximich yaꞌ yu, ishitziko yaꞌ yinh naj filisteo. 41 Wal naj filisteo tuꞌ xin bꞌelwiti naj, ishitziko naj yinh yaꞌ David, bꞌabꞌeliko xin naj chiꞌijnikꞌo ischꞌen naj yet howal sataj. 42 Hayet yilni naj filisteo yaꞌ David yilni ta kaw kaj chimchonhe yaꞌ, yebꞌ xin kawla winaj, yebꞌ xin kaw nichꞌan tzehto yaꞌ, yuxin mach yako naj yinh iskꞌul yu machi yelapno yaꞌ yul sat naj. 43 Yalni naj Goliat tet yaꞌ David:
—¿Tom txꞌiꞌ hinan tawet yuxin iqꞌbꞌil ha teꞌ kat hawul winhan? xhi naj.
Lahwi tuꞌ yaqꞌni bꞌinaho naj Goliat isbꞌi isdiosal, istzꞌaktiꞌnhen naj yaꞌ David. 44 Yalnipaxo naj Goliat tet yaꞌ David:
—Hitzanhtij, chiwaqꞌaꞌan hanimanil tuꞌ islobꞌoꞌ noꞌ chꞌik chiꞌekꞌ satkanh, yebꞌ tet ej noꞌ howla noqꞌ xoltelajil, xhi naj.
45 Istaqꞌwi yaꞌ David tet naj Goliat:
—Hach tiꞌ chachtit winhan yebꞌ hawespada, yebꞌ halanza yebꞌ chꞌen nixhte qꞌojbꞌal lanza, wal inpaxojan xin chintohan tawinh yinh isbꞌi Komam Yahawil kaw aykano yip, Komam isDiosal ebꞌnaj soldado Israel chawaqꞌtij ishowal. 46 Tinanh chachyako Komam Dios Jahawil yul inqꞌabꞌan, chachinpotxꞌkamojan, kat intzokꞌniltojan hawiꞌ. Haꞌtikꞌa tinanh xin chiwaqꞌan hanimanil yebꞌ isnimanil ebꞌnaj soldado filisteo tet noꞌ chꞌik chiꞌekꞌ satkanh, yebꞌ tet noꞌ howla noqꞌ xolaj telaj. Hak tuꞌ xin chu yohtanhenilo sunil anma yul sat yibꞌanhqꞌinal tiꞌ tato ayko Komam Dios yetbꞌiho konhobꞌ Israel. 47 Hak tuꞌ xin chu yohtanhenilo sunil mak kutxaniko bꞌey tiꞌ, tato maxhtaj yu chꞌen espada yebꞌ chꞌen lanza chiskolilo Komam anma, wal xin haꞌ Komam Jahawil chiꞌaqꞌni howal koselelojanh, chexyaniko Komam yul koqꞌabꞌanh, xhi yaꞌ David.
48 Lahwi tuꞌ yah naj filisteo, ishitzti naj yinh sat yaꞌ David, yah lemna yaꞌ David, isto yaꞌ yinh bꞌabꞌel txol sata naj filisteo. 49 Yanayto isqꞌap yaꞌ David yul istzꞌispa, yinahti yaꞌ huneꞌ chꞌen nichꞌan chꞌen, yaniko yaꞌ chꞌen yul iswiꞌ isximich, yilwento yaꞌ chꞌen yinh ispalanh naj filisteo, iskan txꞌapno chꞌen yul ispalanh naj, yaykꞌay naj filisteo tuꞌ sat txꞌotxꞌ, nhohan yukanayo naj. 50 Hak tuꞌ xin yu isqꞌoji yaꞌ David yinh naj filisteo yu huneꞌ chꞌen chꞌen yebꞌ isximich. Yaqꞌkamo yaꞌ David naj filisteo tuꞌ, machi xin yespada yaꞌ yebꞌ islanza yaꞌ iqꞌbꞌil yu. 51 Isto lemna yaꞌ David yibꞌanh naj Goliat, yinahti yaꞌ yespada naj yul yatut, islahkꞌon yaꞌ naj, istzokꞌnilto yaꞌ iswiꞌ naj yu chꞌen yespada tuꞌ.
Hayet yilni ebꞌnaj filisteo iskam yetbꞌi ebꞌnaj tuꞌ, haꞌ ton naj soldado kaw helan yinh howal, yelkanh ebꞌnaj sunil. 52 Yah lemna ebꞌnaj Israel yebꞌ ebꞌnaj ah Judá, yahwi ebꞌnaj yinh kaw ip yu isto ebꞌnaj sunil yinh howal, yok tzujno ebꞌnaj yinta ebꞌnaj filisteo masanta sat akꞌal, yebꞌ masanta istiꞌ ispultahil konhobꞌ Ecrón. Hantanhe ebꞌnaj filisteo tuꞌ aykꞌay yul bꞌeh yet Saaraim masanta bꞌey Gat yebꞌ bꞌey Ecrón.
53 Haxa yet lahwi istzumbꞌen ebꞌnaj Israel ebꞌnaj filisteo, ismeltzo ebꞌnaj, yokto ebꞌnaj yul iscampamento ebꞌnaj filisteo, yinito ebꞌnaj sunil tzet ay yul campamento tuꞌ. 54 Wal yaꞌ David yikanh yaꞌ iswiꞌ naj filisteo yiniti yaꞌ bꞌey Jerusalén; wal ischꞌen naj Goliat yet howal xin, yakto yaꞌ David yul ismantiado.a
55 Yet yalanhto maxhto chito yaꞌ David howal yinh naj Goliat, isqꞌambꞌe yaꞌ Saúl tet naj Abner, naj yahawil yinh ebꞌnaj soldado Israel hakaꞌ tiꞌ:
—Hach Abner, ¿mak ismam naj nichꞌan tzeh tiꞌ? xhi yaꞌ. Istaqꞌwi naj Abner:
56 —Mam rey, yinh kaw isyelal mach wohtajojan mak ismam naj, xhi naj. Yalni yaꞌ Saúl:
—Wal xin okanh haqꞌambꞌeloj mak ismam naj, xhi yaꞌ. 57 Yuxin hayet ismeltzo yaꞌ David yet yaqꞌnikamo yaꞌ naj filisteo, yawten naj Abner yaꞌ, yinito naj yaꞌ sata yaꞌ Saúl; iqꞌbꞌil xin iswiꞌ naj Goliat yu yaꞌ David tuꞌ. 58 Isqꞌambꞌen yaꞌ Saúl tet yaꞌ:
—Hach nichꞌan tzeh, hal wetan mak hamam, xhi yaꞌ.
Istaqꞌwi yaꞌ David:
—Hanintiꞌan iskꞌahol hachejabꞌ, yaꞌ Isaí wehan, yaꞌ ay bꞌey Belén, xhi yaꞌ David tet yaꞌ Saúl.