3. IX RUT BꞌEYKꞌO IX XOL ISTZꞌUNUBꞌ YAꞌ BOOZ
(2:1-23)
2
Bꞌey konhobꞌ Belén, ay huneꞌ yaꞌ ayto yu isbꞌa yebꞌ naj Elimelec, yichamil ix Noemí; huneꞌ yaꞌ tuꞌ Booz isbꞌi, kaw xin qꞌalom winaj yaꞌ.
2 Ay huneꞌ tzꞌayik tiꞌ xin, yal ix Rut moabita tet ix Noemí:
—Estam chinachatojan intohan wilaꞌan bꞌay lanhan iskꞌuplax ixim cebada, aytaxka mak kꞌul chute iskꞌul winhan, chisjeni chinsikꞌnikanhan iswiꞌ ixim xol ismunil, xhi ix.
Istaqꞌwi ix Noemí:
—Kꞌultikꞌa, walibꞌ, asiꞌ, xhi ix.a
3 Hak tuꞌ yu isto ix Rut bꞌay chikꞌuplax ixim cebada, yok ix issikꞌnokanh iswiꞌ ixim chiꞌaykꞌaykano yu ebꞌnaj kꞌupom cebada tuꞌ. Kaw xin kꞌul yil ix Rut tuꞌ, yuto xol iscebada yaꞌ Booz apni ix; yaꞌ Booz tuꞌ ayto yu isbꞌa yaꞌ yebꞌ naj Elimelec, kamom yichamil ix Noemí. 4 Lahwi tuꞌ, yapni yaꞌ Booz xol iscebada, ispeto yaꞌ konhobꞌ Belén; istioxhli yaꞌ tet ebꞌnaj kꞌupom cebada tuꞌ, yalni yaꞌ hakaꞌ tiꞌ:
—Okojabꞌ Komam Dios heyetbꞌihoj, xhi yaꞌ. Istaqꞌwi ebꞌnaj ismunlawom yaꞌ tuꞌ:
—Haꞌojabꞌ Komam chiꞌanayo isyaxilal tawibꞌanh, xhi ebꞌnaj.
5 Isqꞌambꞌen yaꞌ Booz tuꞌ tet naj chiꞌijbꞌali yinh ebꞌnaj munlawom tuꞌ:
—¿Mak ay yet huneꞌ ix qꞌopo tiꞌ? xhi yaꞌ.
6 Istaqꞌwi naj ilom munil tuꞌ:
—Huneꞌ ix qꞌopo tiꞌ, moabita ix, tit ix yinta ix Noemí bꞌey Moab. 7 Masqꞌan ix wetan tato chiꞌekꞌ ix issikꞌkanh iswiꞌ ixim cebada chikankano yu ebꞌnaj munlawom tiꞌ, kaw xin sahabꞌ maꞌichiko ix ismunlahi, maxhtikꞌa xin chixew nino ix, xhi naj.
8 Yalni yaꞌ Booz tet ix Rut tuꞌ:
—Tzꞌul, abꞌe tzet chiwalan, mach chaxhto hasikꞌa iswiꞌ ixim cebada hunuxa bꞌaya; wal xin kananhkano iskꞌatanh ebꞌix inchejabꞌan; 9 kat hato yinta ebꞌix bꞌay chiskꞌup ebꞌnaj inmunlawoman ixim cebada. Mawalan tet ebꞌnaj inkꞌamteꞌan ta machi mak chaxhkachni. Hayet chitaj hatiꞌ, chisje hawinati hawaꞌ yul mok bꞌay chiyihti inchejabꞌan yaꞌ, xhi yaꞌ.
10 Hayet yabꞌen ix yalni yaꞌ hakaꞌ tuꞌ, yay xulno ix sat txꞌotxꞌ, yalni ix tet yaꞌ:
—Mamin, hanintiꞌan nan konhobꞌal hinan, ¿bꞌaytet inkꞌulalan yul hasat, yuxin kaw kꞌul hakꞌul winhan? xhi ix.
11 Istaqꞌwi yaꞌ Booz tet ix:
—Wohtajan iskꞌulchꞌanil hakꞌul yinh ix hawalibꞌ yettax iskam hawichamil, hawanipaxkano hamam hamiꞌ yebꞌ hakonhobꞌ, hatit koxolanh hanhonh mach konhhawohtajo tiꞌanh. 12 Haꞌojabꞌ Komam Jahawil chiꞌaqꞌni ispaj selel iskꞌulal hakꞌul. Haꞌojabꞌ koDiosal hanhonh Israelonh tiꞌanh, bꞌay kaxhhul hawaqꞌakto habꞌa yalanh xikꞌ yu hakolni habꞌa, chꞌaqꞌni iskꞌulal yu iskꞌulal hawatxꞌe, xhi yaꞌ tet ix.
13 Istaqꞌwi ix xin:
—Mamin, kaw kꞌul hakꞌul winhan, kaw chitzala inkꞌulan wabꞌenan tzet chawal tiꞌ. Hanintiꞌan, mach ekꞌbꞌalo welapnojan yibꞌanh ebꞌix hachejabꞌ, yajaꞌ kaw kꞌul hatzotel winhan, xhi ix.
14 Haxa yet yok yaꞌ Booz waꞌoj yebꞌ ischejabꞌ, yawten yaꞌ ix Rut, yalni yaꞌ tet ix:
«Rut kata, wah hunu hapan, labꞌayto xol vinagre tiꞌ,» xhi yaꞌ tet ix.
Yay tzꞌonhno ix iskꞌatanh ebꞌnaj munlawom tuꞌ, yaqꞌni yaꞌ Booz ixim qꞌanbꞌina cebada tet ix, iswaꞌ ix, kaw noh iskꞌul ix sikꞌlebꞌil, ayto xin tzet chislo ix tuꞌ matxa lahwi yu. 15 Hayet yokpaxo ebꞌnaj chejabꞌ tuꞌ munil hunelxa, yalni yaꞌ Booz tet ebꞌnaj:
«Ta chissikꞌaꞌpaxokanh ix iswiꞌ ixim cebada xol ixim kꞌalbꞌilxa, matzet cheyal tet ix. 16 Kat xin hebꞌejnikano hunun ixim yu issikꞌnikanh ix, mach cheyaqꞌ hetiꞌ yinh ix,» xhi yaꞌ.
17 Kaw xin sunilbꞌal tzꞌayik issikꞌ ix Rut iswiꞌ ixim cebada xol ismunil yaꞌ Booz masanto yet aqꞌbꞌalil, haxa yet iswatxꞌenilo ix ixim cebada, hanikꞌxanhe mach yiktajo quintal eliko ixim. 18 Lahwi tuꞌ, ismeltzo ix bꞌey konhobꞌ Belén, yijnito ix ixim; isyeni ix ixim tet ix Noemí, yinipaxahti ix ixim qꞌanbꞌina cebada matxa lahwi yu, yaqꞌni ix ixim tet ix Noemí.
19 Isqꞌambꞌen ix Noemí tet ix:
—¿Bꞌay makaxhbꞌey munlaho tinanh? ¿Bꞌay maxasikꞌ kaw niman ixim cebada tiꞌ? Yaqꞌabꞌayo Komam Jahawil isyaxil yibꞌanh naj makaxhkolni tiꞌ, xhi ix.
Yalni ix Rut tet ix Noemí mak xol ismunil bꞌeykꞌo ix, yalni ix hakaꞌ tiꞌ:
—Booz isbꞌi yaꞌ yahaw ixim cebada bꞌay makinbꞌeykꞌo tuꞌan, xhi ix.
20 Istaqꞌwi ix Noemí tet yalibꞌ:
—Haꞌojabꞌ Komam Jahawil chiꞌanayo iskꞌulal yibꞌanh yaꞌ. Haꞌ Komam anayo iskꞌulal iskꞌul jibꞌanh hanhonh itzitzonhto, hakaꞌ yu Komam yinh wichamilan xakami. Yaꞌ Booz tuꞌ, ayto ju kobꞌahanh yebꞌ yaꞌ, yuxin chikolwa yaꞌ jinh, xhi ix.b
21 Yalni ix Rut, ix moabita hakaꞌ tiꞌ:
—Mayalpaxo yaꞌ wetan tato chinapnihan sikꞌo iswiꞌ ixim cebada yinta ebꞌix ischejabꞌ yaꞌ chimunla bꞌey tuꞌ masanto chilahwi kꞌupo cebada, xhi ix.
22 Istaqꞌwi ix Noemí tet ix Rut:
—Walibꞌ, etza kꞌul hakan yinta ebꞌix ischejabꞌ yaꞌ tuꞌ, machi xin chaxhto hunuxa bꞌaya, haxinwal machi mak chiꞌah yaw tawet, xhi ix Noemí.
23 Hak tuꞌ yu yokkano ix Rut sikꞌo iswiꞌ cebada yinta ebꞌix ischejabꞌ yaꞌ Booz masanto yet lahwi iskꞌuplax ixim cebada yebꞌ ixim trigo. Wal xin huneꞌnhe ay ix Rut yebꞌ ix Noemí.