Joseph Na U Nyjɔɔlɔ Kee
37
Jacob na kro mu tni Canaan tra ŋga nu u lɛ na da mu tni fa kre nu, 2 a u sele leele kee yi kre. Kre nyjila kre, na Joseph li yɛlɛ kɛmbɔkɔɔnashin, a wre na u nyjɔɔlɔ naa pe lɛ mbaala na sikaala le. U nyjɔɔlɔ pre, u lɛ bichilɛ Bilhah na Zilpah biile na lɛ pre. U nyjɔɔlɔ pre naa kefuɛn pini, a wraa paan na yi yuu u lɛ pan.
3 Ŋga Joseph na pe Israel pɔ ŋmba wra se u lɛlɛm nyjila kre, ki tia wraa u kee chaa mu wɛ u biile hamblɛ pre kro na. A wra dodoŋgi titnɔŋɔ chichie ka fra mu u ŋga, a ki kɛnyi na tnu. 4 Ŋga u nyjɔɔlɔ pre na chin na pe lɛ Joseph kee chaa mu wɛ pe na kre, pra u le nyibie, ki tia pe nsraa yiɛ saanri na paara na u ni.
5 Ki ble ka, Joseph na ŋunɛ ŋunu, a ŋga wra yi tɔɔnri u nyjɔɔlɔ pre pan kre, kra tia pra u le nyibie kpɔɔ mu ya. 6 Wra yo pe pan mbo, “E loo, ŋunɛ nyjɛ ni ŋunu yi kre. 7 O kro naa wa see lam na yua poo to, a mi wo na yiri mu yire sholo, a e wee pɔmu pɔmu yire na yiri mu fɛ mu ni wo kre kun, mna lɛɛlɛ lɛɛlɛ ki yiɛ.”
8 A u nyjɔɔlɔ pre na u wie mbo, “Kena mu jawa na mu kɔɔ pe ŋunu mbe o mu sumi ree?” U ŋunɛ yire, na kee ŋga wra yo kre, na tia u nyjɔɔlɔ pre na u le nyibie kuraa mu ya.
9 A Joseph na ndru mu ŋunɛ yɛ ŋunu na, mna yi yo u nyjɔɔlɔ pre pan mbo, “Ndaa ŋunɛ yɛ ŋunu na, mna nya na yila, na yeŋge, na wɔɛlɛɛ kɛmbɔnunu pan na lɛɛlɛ ni yiɛ.” 10 Ŋga wra ŋunɛ yire tɔɔnri u lɛ, na u nyjɔɔlɔ pre pan kre, a u lɛ na u yiɛ kee yo u pan mbo, “Ŋunɛ nyji nyini mu ŋunu ŋga hin? Kena mu jawa na mi na mu lo, na mu nyjɔɔlɔ we paan lɛɛlɛ mu yiɛ ree?” 11 Joseph kee na u nyjɔɔlɔ pre bin titi, la, u lɛ na kro na kala kre jawa suwi.
Pe Sɛ Joseph Prɛ Egypt Na
12 Nyjila ka nu, Joseph nyjɔɔlɔ pre na sɛ pe lɛ mbaala ni ka haa Shechem na, 13 a Israel na yo Joseph pan mbo, “Mu chin na mu nyjɔɔlɔ sɛ mbaala ni kahaa Shechem na. Ni chaa mbe mu tun pe pan.” A Joseph na yo mbo, “Ndoo mbe sɛ.”
14 A u lɛ na yo mbo, “Sɛ mu nyjɔɔlɔ, na yurɛ pre le imi na pe nyi, mu ndru mu pan mu yo ni pan.” A u lɛ na u wa kolo, a wra yili Hebron nyua mbɛɛ tra kre nu wa mnaa shie Shechem na. Ŋga wra le Shechem na kre, 15 a blɔ wa na u nya na u kila na tro tra kre nu, a blɔ wre na u wie mbo, “Yira ŋgi mu chaa hin?”
16 A Joseph na kna mbo, “Ni nyjɔɔlɔ pe pan mbaala ni ka haa mna, pre ni chaa. Mu jaa ni nyina mna pe nyi ree?”
17 A blɔ wre na yo mbo, “Pe yili mna, ni loo a pe yo mbo, ‘E ti mbe o sɛ Dothan na.’” A Joseph na u nyjɔɔlɔ pre kɔŋgɔ ni mna sɛ pe nya Dothan mbɛɛ na.
18 La, ŋga wraa shie kre, u nyjɔɔlɔ pre na u nya na u paan haalee, wre naa yo we da pe na kre, na pe kolo ŋga na pie tro mbe u gbo cha. 19 A pra yo peyɛ pan mbo, “Ŋunɛ ŋunufun wre u paan kre, 20 e ti o u gbo, mbe sɛ u wa kɔlɔe nyjɛ lamu yi yuwa nyjɛ ka nu, mbe sɛ yo na yurɔ u u yii mu ka. Mbe o na le imi u ŋunɛ yire we taa.”
21 Ŋga Reuben na kala ŋga pra yo kre loo kre, wra gbeŋmba na we Joseph shɔ pe kɛɛ mbe wa, ki tia wra yo mbo, “Yaa ti mbe o u gbo.” 22 A wra ndru mu yo mbo, “Yaa ti mbe o nyimi kna mbe wo. E u yii e wa kɔlɔ ŋga nu fimi tra ŋga na mna, yaa shia u pe yaka.” Reuben na yo ma, imi kie pe mbe u jaa u shɔ pe pan, mbe sɛ na u ni mbe sɛ u lɛ ŋga. 23 Ŋga Joseph na da u nyjɔɔlɔ pre na wa kre, pra u yii mna u dodoŋgi kɛnyi titnɔŋɔ chichie kre wɔ u na. 24 A pra u bali mna sɛ wa kɔlɔ ka nu, kre nyjila kre na kɔlɔ kre lam yuwa.
25 Nyjila ŋga nu pra tni mbe li kre, pra nya na Ishmael leele plɛ tuuro pɔ pɔ mu taa pe nyuuma na mu yiri Gilead na na paan. Tuwe ndiom tɛɛn nyini nyini pra pɔ pɔ mu taa pe nyuuma pre na na shie Egypt tra nu. 26 Judah na yo u wolo pre pan mbo, “Na o o chunu ŋmba gbo mu ki ndra, tnu ŋgi oo ta hin? 27 E ti o u prɛ mbe Ishmael leele mblɛ ŋga. Yaa ti o u pe yaka, ŋgi na hin? O chunu wi, o nyimi ndro wi, a o wejikaara kokoo ka wi.” A u wolo pre na ki nɔɔloo. 28 Ki tia ŋga Midian jafalifɛɛnlɛ plɛ na da pe na kre, a Joseph nyjɔɔlɔ pre na u tini mu wɔ kɔlɔ kre nu, mna u prɛ swafiŋge fulo mna Ishmael leele pre ŋga, a pra sɛ na u ni Egypt tra nu.
29 Ŋga Reuben na ndru mu pan a u nsra Joseph nya kɔlɔ kre nu kre, kra u pe fooro ni, a wra u dodoŋgi tini mu wla u yɛ na. 30 Wra ndru mu sɛ yo u wolo pre pan mbo, “Pɔ wre n wa wa! Mni mbe pe hin?”
31 A pra sugbɔ gbo mna u nyimi tɛɛ mna Joseph dodoŋgi kre mana. 32 Pra dodoŋgi kre wru mna sɛ pe lɛ nyina ki yi mna yo mbo, “Dodoŋgi ŋga o nya kolo yi kre, ndoo, ki le, mu pɔ wre wo yi ree?”
33 Wra dodoŋgi kre chin mna yo mbo, “Ɛnhɛɛn u wo yi. Aada yurɔ wa u u gbo kre, we yoo! Yurɔ wa ni pɔ Joseph yii mu ka.” 34 Kra Jacob pe fooro ni, a wra u dodoŋgi tini mu wla uyɛ na, mna kumu yoŋgo tɔ, mna u pɔ wre nyɛni ble tataara. 35 U biile pre kro na pan mna u bre mu pra, a wra yo mbo, “Mbe nyɛni chiin mbe sɛ su na mbe ku mbe ni pɔ wre kɔŋgɔ ni kuulo.” Ki tia Joseph lɛ na u nyɛni chichie.
36 Kre nyjila kre, na Midian leele pre sɛ Joseph prɛ Potiphar pan. Potiphar na pe Egypt ŋunu loplombo pre wa, a wre na wi u shiefɛɛnlɛ lopom.