\id 2PE \h 2 Pedro \toc1 2 Pedro \mt Carta kuu uu ni chaa \mt Pedro Apóstol \mt nuu yɨvɨ ka kandixia \c 1 \s Kanxiaꞌu Pedro jiin yɨvɨ ka kandixia \p \v 1 Maa ri kuu Simón Pedro ti junukuachi ri nuu Jesús, ya kuu Cristo. Junukuachi ri chi ni nakaji ya ruꞌu ja na kuu ri apóstol nuu ya. Ti chaa ri tutu jaꞌa nuu ra naa ra, ja suni ka kandixia ra ya, chi ni kachi Yandios ja tukaa ga jnaꞌnu ndatu ra jiin kuachi ra. Tukaa jnaꞌnu ndatu ra, chi ni ka kandixia ra jniñu ñaꞌnu ni saꞌa Cristo Jesús ja kuu yoꞌo naa yo. \v 2 Ti vijna viꞌi ga na kundaꞌu ini Yandios roꞌo naa ra, ti na chindee ga ya roꞌo ja na kukuee kunchuku ra. Siaꞌan nava na kɨvɨ inijnuni ra nasa kuni kaꞌan jnuꞌun Yandios ja kaꞌan ndaa sɨkɨ Jitoꞌo Jesús. \s Nava ni nakaji Yandios yɨvɨ ka kandixia \p \v 3 Iyo ii ya ti vii xaan kuñaꞌnu ya, ti kuu saꞌa ya taka jniñu kuu ini maa ya. Ja yukan ni kachi ya ja yoꞌo, yɨvɨ ka kandixia, na niꞌin yo jnundee ini nu kanchuku yo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. Ti yukan ka ñukuu ini yo ja ka nchañuꞌun yo maa ɨɨn ni ya, ti na kaka ndaa yo nuu ichi ya. Jandaa ndixia kuu ja niꞌin yo un nu na kɨvɨ inijnuni yo maa jnuꞌun Yandios jiin maa jnuꞌun ndaa sɨkɨ Jitoꞌo Jesús, jiin ja na kandixia ndaa yo jnuꞌun un. Ti kaka ndaa yo nuu ya nu na chaku ini yo maa jnuꞌun Yandios jiin maa jnuꞌun ndaa ja kaꞌan sɨkɨ Jitoꞌo Jesús. Suni saꞌa yo ja vii xaan kuñaꞌnu ya, chi tu iyo ni ɨɨn jniñu ja tu kuu saꞌa ndaa kuɨtɨ ya. Ti sɨkɨ yukan ni nakaji ya yoꞌo ja na kaka ndaa yo nuu ya nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. \v 4 Yukan ni kee yuꞌu maa ya ɨɨn jnuꞌun kanuu xaan ga ja kaꞌan ndaa kuɨtɨ nuu yo naa yo. Chi kaꞌan ja ka nduu jnaꞌan yo jiin ya, chi skɨvɨ ya ɨɨn jnuꞌun ini yo ja na kundiyo ini yo saꞌa yo niña jniñu ndaa. Ti jandaa ndixia kuu un chi ni nama ya yoꞌo ja tukaa kɨvɨ nduu yo jiin jniñu kueꞌe ka ndiyo ini yɨvɨ ja saꞌa i nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. \p \v 5 Ti roꞌo naa ra, na kachi ri ja ka nakutu ini ra jiin jnuꞌun jaꞌa, ti tu ka ndukuxi ra. Ja ni ka kandixia ra jnuꞌun ndaa Cristo Jesús. Ti ja ka kandixia ra vijna, ti kanuu xaan ga ja na kundiyo ini ra saꞌa ra niña jniñu vaꞌa, ansu ɨɨn jniñu kueꞌe. Suni kanuu ja na kujnuni ini ra na jniñu vaꞌa ga ja kuni Yandios ja saꞌa ra. \v 6 Ti sɨkɨ ja nɨnɨ ka iyo ɨɨn jnuꞌun kueꞌe ini yo ja saꞌa yo ɨɨn kuachi, ja yukan kuu ja kanuu ja na kutuꞌva ini ra kasɨ ra jnuꞌun un. Suni kanuu ja na koo ndee ini ra, ti siin ra jiin jniñu kuaꞌa Yandios nuu ra vasu na koo ndoꞌo koo nene ra. Ko nu ka kuni siuku ra jiin yukan, ti kanuu ga xaan ja na kundiyo ini ra kunchañuꞌun ra maa Yandios, ti kaka ndaa ra nuu ya nu kunchuku ra nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. \v 7 Ti suni ɨɨn jnuꞌun kanuu kuu ja na koo mani ini ra jiin jnaꞌan ra. Ko suni ja na kundaꞌu ini ra nuu tendɨꞌɨ yɨvɨ. \v 8 Nu na nakutu ini ra ja na nakaya jniñu un saꞌa ra, yukan na ti tu ka saꞌa kaꞌa ra jniñu. Chi suꞌva kee vaꞌa jniñu ka saꞌa ra, ti siaꞌan kɨvɨ vaꞌa inijnuni ra maa jnuꞌun ndaa ja kaꞌan sɨkɨ Jitoꞌo Jesús, ya kuu maa Cristo. \v 9 Ko yɨvɨ tu ka ndiyo ini i ja saꞌa i jniñu ndaa un nava kuni maa Yandios, ka kuu i nanu yɨvɨ kuaa ja tu ka niꞌin i ichi kiꞌin i. Chi yɨvɨ tu saꞌa ndaa jniñu un, ja ni nduniꞌin ini añu i, ti tukaa niꞌin i ichi Yandios. Ni naa ini i nasa ni kejaꞌa jika i nuu ichi ya, ti ni naa ini i ja ni sandoo ya i sɨkɨ taka kuachi ni saꞌa i undi nuu. \p \v 10 Roꞌo ñani jnaꞌan ri naa ra, ruꞌu Pedro, na kachi ri ja na kukutu ini ra jiin jnuꞌun ni xndaku ri un. Chi siaꞌan na ti kuaꞌa ra jandaa ja maa Yandios ni nakaji roꞌo ja ka kandixia ra Jitoꞌo Cristo Jesús. Chi nu na saꞌa ndaa ra jniñu un, ti tu naa ra naa ra. \v 11 Chi nu siaꞌan na saꞌa ra, yukan na ti kachi Yandios ɨɨn jnuꞌun vii xaan nuu ra ja jandaa ndixia kuu ja kɨvɨ ra nuu maa Jitoꞌo Jesús, ya kuu Cristo ja ni taji Yandios ja nama ya yoꞌo, chi yukan taꞌu ya jniñu ja kuu saa ni. \p \v 12 Yukan kuu ja tu jaꞌncha ini ri ja xndaku ri jnuꞌun jaꞌa nuu ra naa ra, vasu ja ni ka jini ra un, ti vasu ja kajiin niꞌin ra jiin jnuꞌun Yandios ja ka kandixia ndaa ra. \v 13 Chi jani ini ri ja vaꞌa ga ja na xndaku ri nuu ra nɨ chaku ga ri, nava na nukuꞌun ini ra naa ra. \v 14 Chi maa Jitoꞌo Cristo Jesús ni kachi ya jnuꞌun un nuu ri ja tukaa kuchaku naꞌan ri nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. \v 15 Yukan kuu ja nakutu ini ri ja xndaku ri nuu ra naa ra, nava nu ni jiꞌi ri, ti nukuꞌun ini ra taka jnuꞌun kaꞌan ri jaꞌa. \s Nava ni kundaa jnuꞌun Yandios \p \v 16 Kanuu ja na nukuꞌun ini ra taka jnuꞌun jaꞌa, chi tu ni ka xnaꞌan ri ɨɨn jnuꞌun xndoñaꞌan nuu ra naa ra. Ja ni xndaku yukun ri roꞌo nuu ra naa ra na ni ka xnaꞌan ri nasa jniñu ñaꞌnu ni saꞌa Jesús, jiin ja nasa vii xaan ndenda ya kɨvɨ nduñaꞌnu ya ja nchaa tuku ya. Jandaa ndixia kuu jnuꞌun un, chi ni ka jini ri jiin nuu ri xini yuku un. Ni ka jini ri ja ni nasama ya, ti vii xaan ni nduu ya ja kuñaꞌnu ya. \v 17 Ni ka jini ri ja Tata yo Yandios ni kaꞌan yɨñuꞌun ya jiin Jesús, ni jaꞌa ya jandaa ja vii xaan kuñaꞌnu Jesús. Chi ichi andɨvɨ ni ka jinisoꞌo ri ndusu yuꞌu maa Yandios, ja maa ya kuu ja vii xaan kuñaꞌnu, ti ni kachi ya: “Jaꞌa kuu Seꞌe ri ja kundaꞌu ini ri, ti kusɨɨ ini ri jiin”, ni kachi ya. \v 18 Ti ruꞌu, ni ka jinisoꞌo ri jnuꞌun un ja ni kaꞌan ichi andɨvɨ, chi ni kaꞌiin tutu ri jiin maa Jitoꞌo xini yuku ii yukan. \p \v 19 Suni siaꞌan ka jini yo ja iyo ndaa taka jnuꞌun ni ka chaa taka profeta, ja ni ka kaꞌan da jnuꞌun vaji nuu Yandios undi janaꞌan. Yukan kuu ja kanuu ga ja na nakutu vaꞌa ini ra jiin jnuꞌun un, chi jnuꞌun un kuu nanu ɨɨn nduva ñuꞌun ja ndinchaa nuu ñuñaa. Jnuꞌun un kuu nanu ka ndeꞌe yo luceru kaꞌnu un, chi yukan ti ja ni ka jini yo ja kuan kundijin, ti ja vee kaña ndikandii. Suni siaꞌan kuu nu na nakutu vaꞌa ini yo jiin jnuꞌun ni ka chaa taka chaa un, ti kɨvɨ vaꞌa inijnuni yo, chi tukaa ka jika yo ichi ñuñaa, chi ja ka jini vaꞌa yo ichi Yandios, ti ka jika ndaa yo. \v 20 Ko xnakan na kujnuni vaꞌa ini ra ja ni ɨɨn jnuꞌun ja kaꞌan tutu ii, ansu so ja ni ka jani ini maa chaa kuu profeta un ni saꞌa da. \v 21 Chi taka chaa ni kuu profeta ja ni ka kaꞌan da jnuꞌun Yandios undi janaꞌan, tu ni ka kaꞌan kuɨtɨ da jnuꞌun un ja kuu ini maa da. Chi suꞌva maa Espíritu Santo ni xnaꞌan ya nuu da da maa jnuꞌun Yandios, ansu jnuꞌun ja ni ka ndoꞌo ini maa da niku. \s Sɨkɨ chaa xnaꞌan jnuꞌun xndaꞌu \c 2 \p \v 1 Ti nuu yɨvɨ nación Israel ni ka iyo sava chaa ni ka kaꞌan da ja ka kuu da profeta ni taji Yandios ja na kaꞌan da jnuꞌun vaji nuu ya. Ko tuu, chi ni ka kaꞌan da jnuꞌun xndoñaꞌan. Ti ruꞌu Pedro, na kachi ri ja suni siaꞌan koo sava chaa un nuu ra naa ra ja xnaꞌan da jnuꞌun xndoñaꞌan. Xndaꞌu xeꞌe da yɨvɨ jiin jnuꞌun un, ti kandixia i, ka nduniꞌin ini da, ti ka kaꞌan da ja Jesús tu ni kuu Jitoꞌo Cristo ja ni nama ya yoꞌo. Ko sɨkɨ chaa un jaa ɨɨn kɨvɨ ja yachi ni naa da naa da. \v 2 Ka nduniꞌin ini da jiin jnuꞌun sɨɨ ini, ti kuaꞌa yɨvɨ kundikun i ichi kueꞌe un. Ja sɨkɨ chaa un ti kuniꞌin ini yɨvɨ, ti skexiko i jnuꞌun ndaa sɨkɨ Cristo Jesús. \v 3 Ti chaa ka xndoñaꞌan un, ka ndiyo ini da ja niꞌin da xuꞌun, jiin ja na kuaꞌa ra ja ja yɨñuꞌun nuu da naa da. Ti ka xnaꞌan da niña jnuꞌun xndoñaꞌan nava na kandixia ra da. Ko ni tu kixi ini nundoꞌo, chi kuu ja jnaꞌnu ndatu da, chi undi janaꞌan iyo jnuꞌun ja ndenda ya ti saꞌa ndaa ya sɨkɨ kuachi da. \p \v 4 Jandaa ndixia kuu jnuꞌun un, chi nu tu ni jankaꞌnu ini Yandios nuu tajnu ya ja ni ka saꞌa kuachi, chi suꞌva ni taji ya kuaꞌan nuu infiernu nuu ka yɨndasɨ nuu ñaa kuɨtɨ. Ti ni jasɨ ya undi na jaa kɨvɨ kaꞌnu ja saꞌa ndaa ya sɨkɨ kuachi. \v 5 Suni tu ni jankaꞌnu ini ya nuu yɨvɨ janaꞌan, chi suꞌva ni skuun ya ɨɨn sau xaan sɨkɨ yɨvɨ kueꞌe un. Maa ɨɨn ni Noé, chaa ni kaꞌan ndaa jnuꞌun Yandios, ni nama ya maa da jiin uxia ga yɨvɨ. \p \v 6 Suni siaꞌan ni kuu jiin kuachi yɨvɨ ñuu Sodoma jiin ñuu Gomorra, chi ni jaꞌma ya ñuu i, ti ni ka nduu yaa ni ga. Jiin yukan ni stuu Yandios nava saꞌa ya jiin yɨvɨ ja ka nduniꞌin ini i sɨkɨ jnuꞌun ya. \v 7 Ko ni nama ya Lot nuu ñuu un, chi ni ndiyo ini da ja kaka ndaa da nuu Yandios. Ti ni kukuiꞌya ini da nu ni jini da ja ni ka nduniꞌin ini yɨvɨ un nuu Yandios, chi mani jniñu kueꞌe ni ka saꞌa i. \v 8 Ti chaa vaꞌa un ni kuncha da jiin yɨvɨ kueꞌe un naa i, ti ndɨ kɨvɨ ni kukuiꞌya ini da ja ni jini da taka jniñu kueꞌe ka saꞌa i. \v 9 Ti siaꞌan ni iyo yukan, ko maa Jitoꞌo ni nama ya yɨvɨ ni ka jika ndaa i nuu ya, ja tu kii nundoꞌo sɨkɨ i. Ti ni kendo yɨndasɨ yɨvɨ kueꞌe un nava na ndoꞌo i nundoꞌo kɨvɨ kaꞌnu ga ja saꞌa ndaa ya kuachi i. \v 10 Ti viꞌi ga kuaꞌa ya nundoꞌo kuu chaa ka ndiyo ini ja saꞌa ndevaꞌa da, ti ka skexiko da taka ja kuñaꞌnu iyo undi andɨvɨ jiin nuu ñuyɨvɨ. \p Ni ka nduniꞌin ini da, ti ka ndiyo ini da ja saꞌa da nasa kuu ini maa da, ti tu ka yuꞌu da kaꞌan ndevaꞌa da sɨkɨ ja kuñaꞌnu iyo undi nuu sukun un, \v 11 vasu taka ángel Yandios, ja ka kuu ndajaꞌa ya, ti vasu ka kuñaꞌnu jiin jniñu ka ndiso. Ko tu ka kaꞌan ndevaꞌa da sɨkɨ ja kuñaꞌnu yukan nu kandichi da nuu Jitoꞌo. \v 12 Ti chaa yukan chi ka kuu da nanu kuɨtɨ yuku ja ni ka kaku tɨ ja na kunuꞌni tɨ ti kuu tɨ. Chi ka kaꞌan kueꞌe kuɨtɨ da sɨkɨ taka un ja tu chaku kuɨtɨ ini da. Ti nanu ka jiꞌi taka kuɨtɨ un, suni siaꞌan kuu da. \p \v 13 Ti ja ni ka xndoꞌo da yɨvɨ, suni siaꞌan na na chunaa da ja kondoꞌo da. Sɨkɨ ja ndiyo ini da ja saꞌa da savaꞌni ga jniñu kueꞌe kuɨtɨ, chi ndɨkɨvɨ ka saꞌa ndevaꞌa da. Kanchuku da nanu kɨnɨ, chi kueꞌe xaan ka saꞌa da ja so jnuꞌun kanuu jaꞌa nuu yɨvɨ. Ti ka ndututu da jiin ra viko ra, ti sɨɨ ka iyo ini da jiin jnuꞌun kueꞌe un, ja ka xndaꞌu da. \v 14 Ka kusɨɨ xaan ini da jiin jnuꞌun yɨsɨkɨnchaa jnaꞌan, ti tu ka jankuɨñɨ da vasu tɨꞌlɨ ja ka saꞌa da kuachi un. Ti ka xndaꞌu da yɨvɨ kuiꞌya ini ja tu jaꞌi kandixia vaꞌa i jnuꞌun Yandios. Ti tuꞌva xaan da jiin jnuꞌun ja kandiyo ini da niꞌin da savaꞌni ga ndajniñu tatu ja ka jiꞌyo da kuñavaꞌa da ndajniñu un. Chi chaa ni ka jnaꞌnu ndatu ka kuu da naa da. \v 15 Ni ka sanaa inijnuni da chi ni ka xndoo da ichi ndaa Yandios. Ti ni ka siin da nava ni saꞌa Balaam, seꞌe Beor, ɨɨn profeta xndoñaꞌan ja ni kaꞌan undi janaꞌan. Chi chaa un ni kusɨɨ ini maa da ja na niꞌin da xuꞌun sɨkɨ jnuꞌun ni xndoñaꞌan da un. \v 16 Ti ɨɨn burru ni kaꞌan tɨ jiin da nanu kaꞌan ɨɨn yɨvɨ, vasu tu kuu kaꞌan kuɨtɨ un. Ti ni kaꞌan tɨ nuu chaa un, ti yukan ni jasɨ tɨ ja tukaa kaꞌan da taka jnuꞌun kueꞌe. \p \v 17 Ti chaa ka xnaꞌan jnuꞌun xndoñaꞌan un, ka kuu da nanu ɨɨn soko ichi ja tu ñuꞌun nducha. Suni ka jika da nanu kuaꞌan ɨɨn viko jiin tachi. Ti ja kuu chaa un naa da ja iyo tuꞌva ɨɨn nuu ñuñaa kuɨtɨ kɨndiꞌyu da ja kuu saa ni. \v 18 Chi ka saꞌa vixi da maa da jiin jnuꞌun ka kaꞌan kaꞌa da, ti ka kaꞌan da ja vatuni kundikun yo jiin jnuꞌun niꞌin ini ja saꞌa yo na jniñu jajnaꞌan ini maa yo, vasu ɨɨn jniñu kueꞌe xaan kuɨtɨ kuu. Siaꞌan ka xndaꞌu da yɨvɨ ja ni ka kuxio i nuu jniñu kueꞌe ni ka saꞌa i undi nuu, nanu ni ka saꞌa jnaꞌan i. \v 19 Chaa xndaꞌu un, ka kaꞌan da ja iyo nuña nuu yo, ti kuu saꞌa yo savaꞌni ga ja kuni maa yo, vasu ka jini da ja jniñu kueꞌe kuu. Siaꞌan chi iyo nuña yo ja saꞌa yo nasa kuni maa yo kachi da. Ko tuu, chi maa da suꞌva ni ka nduu da muzu nuu kuachi un. Saꞌa yo nanu. Nu na kundee kuachi un jiin ɨɨn yɨvɨ ti saꞌa i nasa kuni maa, yukan ti ni nduu i muzu nuu kuachi un. \v 20 Ko ja kuu chaa kandixia, va ja ni ka kuxio da nuu jniñu kueꞌe ja ka iyo nuu ñuyɨvɨ jaꞌa, chi ni ka nama da maa da sɨkɨ ja ni kɨvɨ inijnuni da maa jnuꞌun ndaa kuɨtɨ sɨkɨ Jitoꞌo Jesús, ya kuu Cristo ja ni taji Yandios ja nama ya yoꞌo. Ti vasu ni ka kujnuni vaꞌa teyɨɨ ini da jiin jnuꞌun un, ko ni ka nandeokuñɨ tuku da nuu jniñu kueꞌe kuɨtɨ un, ja siaꞌan kuu ja viꞌga kendo da chi ni sana ndɨꞌɨ kuɨtɨ da, ansu nava ni iyo undi nuu. \v 21 Chi va vaꞌa ga nu tu ni jini da maa jnuꞌun ndaa sɨkɨ Cristo Jesús, ansu ja ni ka jini vaꞌa da, ti ni ka xndoo da ɨɨn jniñu ndoo ja ni taꞌu ya nuu da. \v 22 Ni kundaa sɨkɨ da nava kachi ɨɨn jnuꞌun na janaꞌan: “Ina un ni nakaji tuku tɨ ja ni ndujña tɨ. Ti kɨnɨ ja ni ndundoo un, ni nakuchi tuku tɨ ndeꞌyu”, kachi. \s Nava ndenda Jitoꞌo \c 3 \p \v 1 Ñani mani, jaꞌa kuu tutu kuu uu ja chaa ruꞌu Pedro, nuu ra naa ra. Ti jiin uu tutu jaꞌa kuni ri ja na kani vaꞌa ini ra sɨkɨ ndɨꞌɨ ja iyo vaꞌa jnuꞌun ndaa ni ka kutuꞌva ra undi nuu. \v 2 Kuni ri ja na nukuꞌun ini ra taka jnuꞌun ni ka kaꞌan chaa ni sasɨɨn Yandios ja ni ka kaꞌan da jnuꞌun ya undi nuu. Ti suni nukuꞌun ini naa ra jniñu ni taꞌu Jitoꞌo, ja nama ya yoꞌo, ja ni taꞌu ya jniñu un ruꞌu, chaa ka kuu apóstol nuu ra naa ra. \p \v 3 Xnakan jnuꞌun jaꞌa kuu ja na nakuni ra naa ra: Ja nu kuan ndɨꞌɨ kɨvɨ ti kikoyo chaa kaꞌan kata sɨkɨ jnuꞌun ndaa Yandios, chi ka saꞌa da jniñu kueꞌe kuɨtɨ ja ka ndiyo ini maa da. \v 4 Ti kachi da: “¿Ndoo tu jaꞌi nchaa Cristo nava ni chisojnuꞌun ya nusa? Ja undi kɨvɨ na ni ka jiꞌi ndɨyɨ tata yo ti undi vijna, ti tu jaꞌi nasama kuɨtɨ ndɨꞌɨ ja iyo undi na ni jankoo ñuyɨvɨ”, kachi da. \v 5 Siaꞌan ka kaꞌan da chi maa da ni ka jasɨ inijnuni da, nava tu nakuni da ja undi na janaꞌan ni jankoo andɨvɨ jiin ñuyɨvɨ, ja so jiin ndusu yuꞌu Yandios ni kaꞌan ya ti ni kuu ni un. Ti ni taꞌu ya jniñu ja ni kusɨɨn ñuyɨvɨ jiin nducha, ti maꞌñu nducha un ni kenda ñuꞌun ichi. \v 6 Ti suni jiin nducha ni ka naa yɨvɨ na janaꞌan, chi ni ndaa nducha un ja ni kuun sau xaan. \v 7 Siaꞌan ni kaꞌan Yandios, chi jiin jnuꞌun ni kaꞌan ya ni taꞌu ya jniñu ja ja iyo tuꞌva ja kayu andɨvɨ jiin ñuyɨvɨ ja iyo vijna. Chi kiji ɨɨn maa kɨvɨ juicio ja kayu ndɨꞌɨ kuɨtɨ. Ti kɨvɨ un naa taka yɨvɨ tu ka chiñuꞌun Yandios. \p \v 8 Ko roꞌo ñani mani, koto naa ini ra ɨɨn jnuꞌun kanuu jaꞌa: Ja nuu maa Jitoꞌo, chi ɨɨn kɨvɨ kuu nanu ɨɨn mil kuiya, ti mil kuiya un kuu nanu ɨɨn kɨvɨ. \v 9 Ti vasu ka iyo sava yɨvɨ ka kaꞌan ja tu ndenda tuku Jitoꞌo. Ko tuu, chi tukaa kukuee ti kundaa jnuꞌun ni chisojnuꞌun ya. Yukan ndatu kuu ya chi tu kuni ya ja jnaꞌnu ndatu ni ɨɨn yo. Chi suꞌva ñukuu ini ya ja tendɨꞌɨ yo na nakani ini, ti na xndoo yo kuachi yo. \v 10 Ti kɨvɨ kaꞌnu ja nchaa maa Jitoꞌo, sanaa ini yo ti nchaa ni ya, nanu kuu ja ɨɨn sanaa ini yo ti kenda ni ɨɨn ñakuiꞌna ɨɨn jakuaa. Ti iyo xaan kuu kɨvɨ un chi nɨꞌɨn, ti naa andɨvɨ. Taka ja iyo andɨvɨ ndɨꞌɨ kayu ti nducha kiꞌin. Ti ñuyɨvɨ jiin taka ja iyo nuu, ndɨꞌɨ kuɨtɨ kayu. \p \v 11 Ja siaꞌan kiji ɨɨn kɨvɨ kaꞌnu un, ti kanuu xaan ja kuu vijna ja na kaka ndaa ra ichi Yandios ja kanchuku ra nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. Chi ni sasɨɨn Yandios roꞌo naa ra ja na kuandatu ra jnuꞌun ya ja kanchuku ra nuu ñuyɨvɨ jaꞌa. \v 12 Siaꞌan kunchuku ra, ti kundatu ra, ti na nakutu ini ra ja kuan kuyajni kiji kɨvɨ ndenda Yandios. Ti kɨvɨ un kayu andɨvɨ ti naa. Ti naa taka ja iyo nuu andɨvɨ, ti nducha jiin ñuꞌun. \v 13 Ko yoꞌo chi kundatu yo ja kuu kɨvɨ un ja na koo ɨnga andɨvɨ jaa jiin ñuyɨvɨ jaa, chi siaꞌan ni chisojnuꞌun Yandios. Ja koo ndoo koo ii nɨ tuꞌu yukan, chi siaꞌan ni kachi ya. \v 14 Ñani, kundatu naa ra ja na kundaa taka jnuꞌun jaꞌa. Yukan kuu ja na nakutu ini ra ja na koo ndoo koo ii ra ja tu na kuachi koo sɨkɨ ra ja kanchuku ra ñuyɨvɨ jaꞌa. Nu siaꞌan na saꞌa ra, ti koo mani ya jiin ra kɨvɨ ndenda ya tuku. \v 15 Ko na kani ini ra naa ra sɨkɨ ja tu chaa yachi kɨvɨ un, chi kundatu kuee ini Jitoꞌo yoꞌo. Yukan kuu ja kukuee kɨvɨ un, nava iyo ga kɨvɨ ja na nakani ini tendɨꞌɨ yɨvɨ ti nama ya maa i naa i. Ñani yo Pablo ja iyo mani yo jiin da, suni siaꞌan ni chaa da tutu nuu ra naa ra, chi yukan ni xnaꞌan Yandios jnuꞌun ndichi ya nuu da. \v 16 Suni siaꞌan yoso jnuꞌun jaꞌa nuu taka tutu ni chaa da. Ti nuu taka tutu da un iyo sava jnuꞌun yɨɨ ja kuee ga chaku ini yo. Ti yɨvɨ ja tu chaku ini jiin yɨvɨ ja tu kɨvɨ ini jiin jnuꞌun kandixia i, chi ka nduku i nasa, ja nasama i nasa kuni kaꞌan jnuꞌun yɨɨ un, nanu ka nasama i nasa kuni kaꞌan sava ga jnuꞌun nuu tutu ii Yandios. Ti yukan ka saꞌa i ko ja na jnaꞌnu ndatu maa i naa i. \p \v 17 Ti roꞌo ñani, ruꞌu Pedro, na kachi ri ja vijna ti ja ni ka jini ra taka jnuꞌun jaꞌa, ja ni xnaꞌan ri nuu ra naa ra. Yukan kuu ja koto vaꞌa ra maa ra, ti tukaa siin ra jiin jnuꞌun xndoñaꞌan ja ka xnaꞌan chaa kueꞌe un, ja tu ka jandatu da nuu jnuꞌun ndaa Yandios. Chi nu na kandixia ra jnuꞌun ka xndaꞌu da un, yukan na ti tukaa ga nakutu ini ra jiin jnuꞌun ndaa Yandios. \v 18 Ko suꞌva, ndiyo ini ri ja viꞌi ga na kuñukuu ini ra ja kundaꞌu ini Yandios roꞌo naa ra, ti na chindee ga ya roꞌo nava na kɨvɨ inijnuni ra nasa kuni kaꞌan ga jnuꞌun ya, ja kaꞌan ndaa kuɨtɨ sɨkɨ Jitoꞌo Jesús, ya kuu maa Cristo ja ni taji Yandios ja nama ya yoꞌo. \p Ti siaꞌan na koo.